"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2024/436 E., 2024/429 K.
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU İTİRAZ HAKEMHEYETİ
SAYISI : KIT/2024/613
DAVA TARİHİ : 30.09.2020
HÜKÜM/KARAR : Davanın Kabulü/ Davacının İtirazının Reddi- Davalı İtirazınınKabulü
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ
SAYISI : 2021/6109
Taraflar arasında sigorta tahkim yargılaması sonunda verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İtiraz Hakem Heyeti kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyetince bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda; davacının itirazının reddi ve davalı itirazının kabulüne karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyeti kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 22.11.2019 tarihinde davacı idaresindeki araç ile davalıya zorunlu mali sorumluluk sigortası (ZMSS) poliçesi ile sigortalı aracın karıştığı çift taraflı kazada yaralanarak malul kaldığını ve ömür boyu yatağa mahkum kaldığını beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 100,00 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, yargılamada talebini 164.601,44 TL'ye artırmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; poliçe hükümlerini tekrarla, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı şirketin ZMSS poliçe kapsamında meydana gelen zarardan sorumlu olduğu gerekçesiyle başvurunun kabulüne, 164.601,44 TL sürekli iş göremezlik tazminatının 19.08.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ....'den alınarak başvuru sahibine ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı vekili itiraz başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyeti'nin 15.04.2021 tarih 2021/ İHK-7124 sayılı kararı ile; davanın kısmen kabulü ile 134.849,61 TL maddi zararın 19.08.2020 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... şirketinden tahsil edilerek başvuru sahibine ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.İtiraz Hakem Heyeti kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 09.03.2023 tarih ve 2021/18474 Esas 2023/3286 Karar sayılı ilamında; "..1. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30/12 nci maddesinde “Tahkim sistemine üye olmak isteyenlerden katılma payı, uyuşmazlık çözümü için Komisyona başvuranlardan ise başvuru ücreti alınır. Beş bin Türk Lirasının altındaki uyuşmazlıklar hakkında verilen hakem kararları kesindir. Beş bin Türk Lirası ve daha üzerindeki uyuşmazlıklar hakkında verilen hakem kararlarına karşı kararın Komisyonca ilgiliye bildiriminden itibaren on gün içinde bir defaya mahsus olmak üzere Komisyon nezdinde itiraz edilebilir. İtiraz talebinde bulunmak için bu madde uyarınca belirlenen başvuru ücretinin Komisyona yatırılması şarttır. İtiraz üzerine hakem kararının icrası durur. İtiraz talebi münhasıran bu talepleri incelemek üzere Komisyon tarafından teşkil edilen hakem heyetlerince incelenir. İtiraz talebi hakkında işin heyete intikalinden itibaren iki ay içinde karar verilir…” hükmü düzenlenmiştir.
Somut olayda, Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından verilen yukarıda belirtilen Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararına karşı davacı vekili ve davalı vekili tarafından itiraz edilmiştir.
Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararı, taraflara tebliğ edilmiş, davacı ve davalı tarafça karara itiraz edilmişse de İtiraz Hakem Heyeti kararında davacı vekilinin itirazlarının incelenmediği anlaşılmaktadır.
Temyiz incelemesinin yapılabilmesi için Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyetince HMK'nın 297 inci maddesi kapsamında itiraza gelen tarafların denetime elverişli bir karar verilmesi gerekmekte olup; davacı vekilinin itiraz talebi hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmeden, yalnızca davalı tarafın itirazı incelerek karar verilmesi doğru olmayıp İtiraz Hakem Heyeti kararının sair unsurlar incelenmesizin bozulması gerekmiştir.
2.Bozma neden ve şekline göre davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir. VI. KARAR 1. Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA, 2. Değerlendirme bölümünün (2) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle bozma nedenine göre davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına," karar verilmiştir.
B. İtiraz Hakem Heyetince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; hesaplamanın TRH 2010 Yaşam Tablosuna göre yapılması gerektiği, hesap biçiminin usul ve denetime elverişli olduğu, davacı lehine tam vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği, dava dilekçesinde geçici iş göremezlik geçici bakıcı ve belgesiz tedavi gideri yönünden doğrudan talep olmadığı, araç ticari olmadığından avans faizine hükmedilmemesinin yerinde olduğu, soruşturma bilirkişi raporunun görüntü kayıtlarına göre düzenlendiği gerekçesiyle uyulan bozma ilamı doğrultusunda davacı vekilinin itirazının reddine, davalı vekilinin itirazının kabulü ile davanın kısmen kabulü ile 134,849,61 TL maddi zararın 19.08.2020 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... şirketinden tahsil edilerek başvuru sahibine ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz hakem heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; TRH 2010 Yaşam Tablosunun teknik faiz uygulanmadan uygulanması gerektiğini, avans faizine hükmedilmesi gerektiğini, hesaplamada son ay ücreti olan 3.332,00 TL'nin dikkate alınması ve güncel verilere göre hesaplama yapılması gerektiğini, gelirde evli eşi çalışmayan ve 2 çocuklu kişinin geliri üzerinden hesaplama yapılması gerektiğini, varsayımsal olarak kusur durumunun belirlenmesinin hatalı olduğunu, kusur durumunun denetime elverişli bir şekilde belilenmesi gerektiğini itiraz başvuru ücreti olan 2.400,00 TL'nin yargılama gideri olarak hüküm altına alınması gerektiğini vekalet ücretinin eksik hesaplandığını belirterek İtiraz Hakem Heyeti kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalı ... şirketi tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) Poliçesi ile teminat altına alınan aracın karıştığı trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı sürücünün maddi tazminat talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 297 ve 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 54 üncü maddesi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 89, 90 ve 91 inci maddeleri, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30/12 inci maddesi, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Trafik kazasında bedensel zarara uğrayan ve buna dayalı olarak işgücü kaybı tazminatı isteminde bulunan hak sahiplerinin bakiye ömürleri daha önceki yıllarda Fransa'dan alınan 1931 tarihli "PMF" cetvellerine göre saptanmakta ise de; Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Aktüerya Bilimleri Bölümü, BNB Danışmanlık, Marmara Üniversitesi ve Başkent Üniversitesi'nin çalışmalarıyla "TRH 2010" adı verilen "Ulusal Mortalite Tablosu" hazırlanmıştır.
Gerçek zarar hesabı, özü itibariyle varsayımlara dayalı bir hesap olup, gerçeğe en yakın verilerin kullanılması esastır. Bu durumda; Yargıtay Daireleri arasında tazminat hesabında birliğin sağlanması açısından ve yine bu tablonun ülkemize özgü ve güncel verileri içerdiği göz önüne alındığında, Dairemizce de tazminat hesaplamalarında TRH 2010 Tablosu'na göre bakiye ömür sürelerinin belirlenmesinin, güncel verilere ve ülkemiz gerçeklerine daha uygun olacağına karar verilmiştir. Bu itibarla; İtiraz Hakem Heyeti kararına esas alınan aktüer raporunda, TRH 2010 Tablosunun kullanılmasında bir isabetsizlik görülmemiş olmakla birlikte, davacı vekilinin bozma öncesi temyiz dilekçesinde PMF tablosuna göre hesaplama yapılmasını talep ettiği dikkate alındığında, tazminat hesabında PMF 1931 Tablosu'nun kullanılması gerekli görülmüştür.
Açıklanan tüm bu nedenlerle; davacı için, PMF 1931 Tablosu'na göre muhtemel bakiye ömür süresinin belirlenmesi (davalı lehine olacak biçimde daha kısa ömür süresi belirlediği ve davacı vekilinin talebiyle bağlı kalınması gerektiğinden), % 1,8 teknik faiz uygulanmadan ve işleyecek devre bakımından da "progresif rant" formülü kullanılarak tazminatın hesaplanmasının gerektiği dikkate alınmak suretiyle ek bilirkişi raporu alınarak (güncel verilere göre) karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle yazılı biçimde karar verilmesi de doğru görülmemiştir.
VI. KARAR
1. Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Değerlendirme bölümünün (2) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davacıya iadesine,
Dosyanın mahkemeye gönderilmesine,
26.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.