"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2024/1 E., 2024/69 K.
HÜKÜM/KARAR : Red
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun bozmaya uyma veya direnme başlıklı 373/1-2 inci maddesinde "Yargıtay ilgili dairesinin tamamen veya kısmen bozma kararı, başvurunun Bölge Adliye Mahkemesi tarafından esastan reddi kararına ilişkin ise Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak dosya, kararı veren İlk Derece Mahkemesine veya uygun görülecek diğer bir İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneği de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilir. Bölge Adliye Mahkemesinin düzelterek veya yeniden esas hakkında verdiği karar Yargıtayca tamamen veya kısmen bozulduğu takdirde dosya, kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi veya uygun görülen diğer bir Bölge Adliye Mahkemesine gönderilir." hükmü düzenlenmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin İlk Derece Mahkemesi kararını kaldırıp düzelterek veya yeniden esas hakkında hüküm vermesi ve bu hükmün de Yargıtay tarafından bozulması ile İlk Derece Mahkemesi kararı hayatiyetini kaybetmiş olur. Bu durumda hüküm mahkemesi sıfatıyla İlk Derece Mahkemesi kararını kaldırarak yeniden esas hakkında hüküm tesis eden Bölge Adliye Mahkemesi, vermiş olduğu bu kararın temyizen incelenerek bozulması sonrasında 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin 2 nci bendi gereğince bozma kararına uyma yahut direnme kararını verme yükümlülüğü altındadır. Dolayısıyla İlk Derece Mahkemesi kararını kaldırarak yeniden esas hakkında hüküm tesis eden Bölge Adliye Mahkemesinin bozulan kararı sonrasında dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesi mümkün olmadığı gibi dosyanın gönderildiği İlk Derece Mahkemesince, bozma kararına ilişkin olarak uyma yahut direnme kararı verilemez. Zira böyle bir durumda bozma kararına uyma yahut direnme kararını verme yetki ve yükümlülüğü bölge adliye mahkemesine aittir.
Somut olayda; İlk Derece Mahkemesince verilen ilk karara karşı davacı vekilinin istinaf yoluna başvurması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, İlk Derece Mahkemesi kararını kaldırarak yeniden hüküm tesis etmek sureti ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün davalı ... vekilince temyizi üzerine Dairenin 28.03.2023 tarih ve 2021/1646 - 2023/4480 sayılı kararında yazılı gerekçeyle karar bozularak dosya kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği halde sehven İlk Derece Mahkemesine gönderilmiş olup, İlk Derece Mahkemesince ise bozma kararı doğrultusunda karar verilmiştir.
Her ne kadar Daire dosyayı sehven İlk Derece Mahkemesine göndermiş ise de; 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası gereğince Bölge Adliye Mahkemesinin düzelterek yeniden esas hakkında verdiği kararın Yargıtay tarafından bozulması hâlinde dosyanın, kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi zorunludur. Öte yandan Bölge Adliye Mahkemesinin bu kararının Daire tarafından bozulması sonrasında dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmiş olması, Bölge Adliye Mahkemesinin 6100 sayılı Kanun'un 373 ncü maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında bozma kararına karşı uyma veya direnme kararı verme yetkisini ortadan kaldırmayacağı gibi bu yetkinin İlk Derece Mahkemesine geçeceği sonucunu da doğurmaz. Bu itibarla İlk Derece Mahkemesi kararını kaldırarak Bölge Adliye Mahkemesince yeniden tesis edilen hükmün bozulması sonrasında bozma kararına karşı ancak Bölge Adliye Mahkemesince uyma veya direnme kararı verilebileceğinden eldeki uyuşmazlık kapsamında İlk Derece Mahkemesince, bozmaya uygun olarak verilen kararın usul hükümlerine uygun bir karar olduğu söylenemez. Bu durumda, İlk derece Mahkemesinin 08.02.2024 tarih ve 2024/1 - 2024/69 Sayılı kararı yok hükmünde olduğundan kaldırılmasına; dosyanın Dairenin 28.03.2023 tarih ve 2021/1646 - 2023/4480 sayılı bozma ilamı gereğince yargılamaya devam ederek karar vermek üzere Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.
KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1-Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere İlk Derece Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE;26.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.