"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/867 Esas 2024/875 Karar
HÜKÜM/KARAR : Kısmen kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2019/744 Esas 2020/977 Karar
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 21.06.2018 tarihinde davalı ... şirketince zorunlu mali sorumluluk sigortası yapılan araç ile davacının desteğinin yolcu olarak bulunduğu aracının karıştığı çift taraflı trafik kazasında, davalının sigortaladığı araç sürücüsünün tam kusurlu olduğunu, bu kaza nedeniyle davacının desteği yoksulluk nafaka yükümlüsü eski eşinin vefat ettiğini, davacının zarara uğradığını ve zararının giderilmesi için sigorta şirketine başvurulduğunu ancak bu zararın giderilmemesi nedeniyle açtığı belirsiz alacak davası ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 100,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, 27.10.2020 tarihinde talebini 113.203,90 TL’ ye artırmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile eş yönünden evlilik birliği devam ettiği sürece ayrı yaşıyor olsalar dahi eşler birbirlerinin desteği sayılır, boşanma halinde dahi nafaka ödeniyorsa yine destek sayılır gerekçesi ile ve müterafik kusur indirimi yapılmak suretiyle davanın kısmen kabulüne, 90.563,12 TL destekten yoksun kalma tazminatının 03.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine; Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 20.05.2021 tarihli ve 2021/367 Esas 2021/612 Karar sayılı kararı ile ve “...Somut olayda davacı eski eş ... ile müteveffa ...'ın ’in 31.05.2016 tarihinde kesinleşen boşanma kararı ile ayrıldıkları, bu karar ile destek olgusunun sona erdiği, boşanma kararından sonra tarafların yeniden bir araya gelerek aralarında eylemli ve gerçek bir bağın kurulduğunun da usulüne uygun kanıtlanamadığı dikkate alındığında davacı eski eş lehine talep edilen maddi tazminat isteminin reddi gerekirken yazılı şekilde kabulü hatalı olmuştur.” gerekçesi ile davacının istinaf başvurusunun reddine, davalının istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; Dairenin 24.04.2023 tarihli ve 2021/20469 Esas, 2023/5478 sayılı kararı ile ve"...Davacı ... her ne kadar kazada vefat eden ... 'den boşanmış ise de bu boşanma nedeniyle yoksulluğa düştüğünden lehine yoksulluk nafakasına hükmedildiği, ölüm anında nafaka almaya devam ettiği anlaşılmaktadır. Bu durumda fiilen destek aldığı ve yoksulluk nafaka borçlusu ...' nin vefatı nedeniyle desteğini kaybettiği kabul edilmeli ve davacı lehine fiilen almakta olduğu nafaka miktarı gözetilerek destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmelidir. Bu yön gözetilmeksizin davanın reddine karar verilmesi doğru değildir." gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile "Somut olayda; desteğin ... plakalı araç içinde yolcu konumunda olduğu, kaza neticesinde desteğin araçtan savrulduğu, araç üzeride yapılan incelemede emniyet kemerinin sağlam vaziyette olduğu hususları dikkate alındığında desteğin emniyet kemeri takmadığının kabulü zorunludur. Bu bakımdan davacının destekten yoksun kalma zararı olan 113.203,90 TL'den % 20 oranında (113.203,90*%20=22.640,78 TL) müterafik kusur indirimi yapılması gerekmektedir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "bilirkişi raporuna itiraz" başlıklı 281/1. maddesinde; "Taraflar, bilirkişi raporunun, kendilerine tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, raporda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilirler" düzenlemesine yer verilmiştir. Usulüne uygun biçimde raporun tebliği üzerine, rapora itiraz hakkı bulunan tarafların bu haklarını kullanmamış olması halinde ise, karşı taraf lehine usuli kazanılmış hak oluşacağı izahtan varestedir.(Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 2015/3253 Esas, 2017/9419 Karar; aynı daire 2015/10058 Esas, 2018/4639 Karar)
Raporunun istinaf eden davalı tarafa ihtaratlı olarak 31/10/2020 tarihinde tebliğ edilmiş olmasına rağmen bilirkişi raporuna yazılı olarak herhangi bir itirazda bulunulmadığından, bu husus kamu düzeninden olup re'sen nazara alınması gereken hususlardan bulunup davacı lehine usuli kazanılmış hak teşkil ettiği de açıktır.Bu nedenle davalının buna yönelik istinafı itirazı yerinde görülmemiştir." gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, 90.563,12 TL destekten yoksun kalma tazminatının olay tarihi itibariyle geçerli Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası ölüm teminat klozu limitiyle sınırlı olmak kaydıyla ve temerrüt tarihi olan 03.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; müterafik kusur indirimi yapılmasının hatalı olduğunu, sigortalı araç sürücüsünün kırmızı ışıkta geçtiğini, %100 oranında kusurlu olduğunu, müteveffa yolcunun emniyet kemeri takıp takmaması ile kaza arasında nedensellik ilişkisi bulunmadığını, nedensellik bulunmadığından müterafik kusur indirimi de yapılmaması gerektiğini, hesaplamada hata bulunduğunu, karar tarihine en yakın tarihteki asgari ücret verileri ile hesap yapılması gerektiğini, bu husustaki taleplerinin değerlendirilmemesinin hatalı olduğunu belirterek kararı temyiz etmiştir.
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; nafakanın her ay düzenli ve sürekli şekilde ödediğine ilişkin belge sunulmadığını, desteğin sürekli olduğunun ispat edilemediğini yine davacı ile müteveffanın boşandığını bu şekilde destek ilişkisinin son bulduğunu, boşanma kararından sonra bir araya gelerek eylemli ve gerçek bir bağın kurulduğunun ispat edilemediğini, bu nedenle destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilemeyeceğini, nafakanın asgari ücrete oranlanarak hesap yapılmasının hakkaniyete aykırı olduğunu, bu yöndeki istinaf taleplerinin bilirkişi raporuna itiraz etmedikleri şeklindeki gerekçe ile reddinin yerinde olmadığını, bilirkişi raporuna bu yönde süresi içinde itiraz edildiğini, bu bakımdan Bölge Adliye Mahkemesinin ret gerekçesinin yerinde olmadığını, nafakanın her yıl düzenli olarak artacağına ilişkin düzenleme bulunmadığını, davacının yaşamı boyunca destek alacağının kabulünün hatalı olduğunu, desteğin beklenen ömür süresi davacının yaşam süresinden daha kısa olduğundan desteğin beklenen ömür süresi ile hesap yapılması gerektiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık; davalı ... tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) yapılan aracın karıştığı çift taraflı trafik kazasında desteğini kaybeden nafaka alacaklısı eski eşin destekten yoksun kalma tazminatı talebine ilişkindir.
Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; taraf vekillerinin temyiz dilekçelerinde ileri sürdükleri nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davalıya yükletilmesine,
Aşağıda dökümü yazılı temyiz peşin harcının onama harcına mahsubuna,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,04.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.