"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/353 E., 2021/62 K.
DAVA TARİHİ : 23.10.2008
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen rücuen tazminat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 17. Hukuk Dairesince kararın bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacılar vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkili ...'nın yolcu olarak bulunduğu motosiklete, davalı ... şirketine Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) poliçesi ile sigortalı, davalı ... Akpınar'ın işleten ve davalı ...'un sürücüsü olduğu aracın 14.04.2008 tarihinde arkadan çarpması neticesinde davacının yaralandığı, gözünü kaybettiği, üç kez beyin ameliyatı geçirdiği, davacı anne ve babasının da manevi yönden acı çektiğini beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile davacı ... için 7.500,00 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken tahsiline, davacı ... için 7.000,00 TL davacı anne ve baba için ayrı ayrı 3.000,00 TL olmak üzere toplam 13.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte sigorta şirketi dışındaki davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Başak Groupama Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; kaza yapan aracın 08.01.2008-01.08.2009 tarihleri arasında 100.000,00 TL teminat ile sigortalı olduğunu, davalıya başvuru yapılmadığını, temerrüde düşmediklerini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; ıslah ile artırılan kısım yönünden zamanaşımı def'ini ileri sürdüklerini, aracın gerçek işleteninin ... olduğunu, kaza yapan aracın Çevik Oto Galeriye başka bir araç karşılığında takas olarak verildiğini, araç üzerindeki hakimiyetin galeride iken davalı ...'un aldığını ancak satış sözleşmesinin Tayyar Kaymaz ile yapıldığını, yani 21.06.2006 tarihinden itibaren aracın işleteninin davalı ... olmadığını, davalı ...'nin aracı üzerine almadığını, bu nedenle kazada kusurları ve sorumlulukları olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 19.01.2015 tarihli ve 2008/604 Esas, 2015/45 Karar sayılı kararıyla; davacının 14.04.2008 tarihinde yolcu olarak bulunduğu motosiklete davalı sürücünün çarpması neticesinde malul kaldığını beyan ederek maddi tazminat ve davacıların kazadan dolayı duydukları üzüntü nedeni ile manevi tazminat talebinde bulundukları, davalı ...'un Alanya 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2009/179 Esas, 2009/1037 Karar sayılı dosyasında kaza nedeni ile yargılanarak 2 yıl 2 ay 20 gün hapis cezası verildiği ve kararın kesinleştiği, maluliyetinin tespiti bakımından Adli Tıp Kurumu (ATK) 3. İhtisas Kurulundan alınan raporda davacının %38,2 oranında iş göremezliği, 9 ay geçici iş göremezlik süresi olduğunun belirlendiği, kazada sürücü ...'un arkadan çarpma, önündeki aracı hızına uygun mesafeden takip etmemesi nedeni ile kazada tam kusurlu olduğu, aktüerya bilirkişinin verdiği raporda davacının 164.127,63 TL maddi tazminat alacağının belirlendiği, davalı ... şirketinin limiti dahilinde zarardan sorumlu olduğu, davalı ... vekilinin ıslah ile cevap dilekçesi sunmuş ise de yapılmayan bir işlemin ıslahının mümkün olmadığı, kaldı ki sunulan oto satış sözleşmesinin şekil şartlarına haiz olmadığından ve işletenin de değişmemesi nedeni ile kabul edilemeyeceği, kazadan dolayı duyulan üzüntü, olayın davacı üzerindeki etkisi, tarafların sosyal ve ekonomik durumları dikkate alındığında davacı ... için 7.000,00 TL manevi tazminat, davacı anne ve babasının her biri için 2.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği gerekçesi ile davacı ...'nın maddi tazminat talebinin kabulüne, 164.127,63 TL' nin 14.04.2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sigorta şirketinin limitle sınırlı olmak üzere davalılardan alınarak davacıya verilmesine, davacı ... için 7.000,00 TL, davacı ... ve davacı ... Avcı için ayrı ayrı 2.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve davalı ...'ten tahsiline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde katılma yolu ile davacılar vekili ve davalı ... ve Zehni Kzıltuğ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
Yargıtay (Kapatılan) 17. Hukuk Dairesinin 25.12.2018 tarihli ve 2018/2728 Esas, 2018/12741 Karar sayılı ilamıyla; "1. 6100 sayılı HMK geçici 3/2.maddesi delaletiyle 1086 sayılı HUMK'nun 427.maddesinde öngörülen kesinlik sınırı 1.1.2015 tarihinden itibaren 2.080,00 TL’ye çıkarılmıştır. Temyize konu karar, anılan yasanın yürürlüğünden sonra verilmiş olup davacılar Ali Osman ve ...'nın manevi tazminat talepleri ile ilgili olarak reddedilen kısım her iki davacı yönünden ayrı ayrı 1.000,00'er TL olup, reddedilen manevi tazminat miktarları yönünden karar kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 1.6.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebileceğinden davacılar vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2. Davalı ...'un adli yardım talebinin incelenmesinde; dosya içerisinde bulunan belgelerin incelenmesine göre 6100 sayılı H.M.K.'nın 336. maddesi uyarınca davalı ...'un ’nin adli yardım talebinin kabulü ile hükmün temyiz incelemesine geçilmiştir.
3. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı ...'un ve davalı ... vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
4. Somut olayda; davacı ... motorsiklette yolcu konumunda olup davacı ...'ın maluliyetine dair düzenlenen ATK raporunda; kafatası kırıkları, yüzde kemik kırıkları, beyin kanaması arızasına bağlı olarak %38.2 maluliyeti bulunduğu ve sağ gözünde görme kaybı olduğu belirlenmiştir.
Buna göre mahkemece, davacı ...'nın yaralanma şekli dikkate alınarak, kaza sırasında kask takıp takmadığı hususu araştırılarak, BK'nın 44. maddesi (TBK 52. md) uyarınca maddi tazminattan bir indirim yapılması gerekip gerekmediğinin irdelenip tartışılması, ondan sonra varılacak sonuca göre, davacının kask takmamış olduğunun anlaşılması durumunda hesaplanan tazminattan Dairemizin yerleşik içtihatları doğrultusunda %20 oranında müterafik kusur indirimi yapılarak bu doğrultuda karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir." şeklinde bozma kararı verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kaza tespit tutanağında bu hususta bir belirleme olmadığı gibi kamera görüntüsü bulunmadığı, davacının yaralanma bölgesinin dikkate alındığında kask takmadığının kabulü gerekeceği, hükmedilen tazminattan %20 oranında müterafık kusur indirimi yapılması gerektiği gerekçesi ile maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 131.302,104 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, (Davalı ... bakımından kararın kesinleştiği anlaşıldığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına), davacı ..., ... ve ...'nın manevi tazminat davası yönünden karar kesinleştiğinden bu hususlarda yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ve davalı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; müterafik kusur indirimi yapılmasının hatalı olduğu gerekçesi ile kararın bozulmasını talep etmiştir.
Davalı ... temyiz dilekçesinde kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı ... tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) Poliçesi ile teminat altına alınan aracın karıştığı 14.04.2008 tarihli trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı yolcunun uğradığı zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3/2 nci maddesi delaletiyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (HUMK) 427 vd maddeleri, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 89, 90, 91 ve 92 nci maddeleri, 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 46 ve 47 nci maddesi, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan nihai kararların bozulması 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin ve davalı ...'un yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,Aşağıda yazılı temyiz harçlarının temyiz eden davacılara ve davalı ...'a yükletilmesine,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,25.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.