Logo

4. Hukuk Dairesi2024/796 E. 2024/3253 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta poliçesi limitini aşan araç hasarının İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortasından talep edilip edilemeyeceği ve değer kaybı ile vekalet ücretinin hesabı.

Gerekçe ve Sonuç: Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta poliçesi limitini aşan kısmın İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortasından talep edilebileceği, orijinal parça fiyatları üzerinden hesaplama yapılabileceği, değer kaybı hesabında ve faiz başlangıcında usul hatası bulunmadığı ancak vekalet ücretinin AAÜT ve ilgili yönetmelik hükümlerine göre hesaplanması gerektiği gözetilerek, itiraz hakem heyeti kararının vekalet ücreti yönünden düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

SAYISI : 2021/672 D. İş, 2021/779 K.

SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU İTİRAZ HAKEM HEYETİ

SAYISI : İHK-2021/26224

HÜKÜM/KARAR : Başvurunun usulden reddine-İtirazın kısmen kabulüne

SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ

SAYISI : K-2021/22477

Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda, Uyuşmazlık Hakem Heyetince davanın usulden reddine karar verilmiştir.

Karara davacı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine, İtiraz Hakem Heyetince itirazın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İtiraz Hakem Heyeti kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; 11.03.2020 tarihinde davacıya ait araç ile davalı ... tarafından Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) ve İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası (İMSS) yapılan aracın karıştığı çift trafik kazasında davacının aracında hasar oluştuğunu, sigortalı aracın kazada tam kusurlu olduğunu, hasarın sigorta şirketi eksperi tarafından eşdeğer parça fiyatları ile belirlendiğini, belirlenen işçilik bedellerinin de yeterli olmadığını, belirlenen bu miktara göre ödeme yapıldığını ancak araçtaki hasar onarım bedelinin orijinal parça fiyatları ile belirlenmesi gerektiğini yapılan ödemenin yetersiz olduğunu, yine araçta oluşan hasar miktarının da karşılanmadığını, zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinin limitini aşan kısmın ihtiyari mali sorumluluk sigortası tarafından karşılanması gerektiğini, sigorta şirketine başvuru yapıldığını ancak olumlu yanıt alınamadığını iddia ederek, açtığı belirsiz alacak davası ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 15.000,00 TL hasar onarım bedeli ile 100,00 TL değer kaybı olmak üzere olmak üzere toplam 15.100,00 TL maddi tazminatın temerrüt tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, talebini değer kaybı yönünden 20.000,00 TL'ye, hasar onarım bedeli olarak 24.126,96 TL'ye ıslah etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının poliçe limitinin 41.000,00 TL olduğunu ve bu miktarın ödendiğini, poliçe limitinin tamamı ödendiğinden bakiye alacak talep edilemeyeceğini, aracın onarım gördüğünü ve başvurana teslim edildiğini, hasarın sigorta şirketince ödenen miktardan daha yüksek olduğuna, bu miktarın ödendiğine ilişkin bir belge sunulmadığını, sigorta şirketinin gerçek zarardan sorumlu olduğunu, onarım bedeli ne kadar ise sigorta şirketinin bu miktardan sorumlu olduğunu, başvuru sahibinin talebinin sebepsiz zenginleşmeye neden olacağını, araç üzerinde inceleme ile onarım bedelinin tespiti gerektiğini, bu mümkün değil ise parça ve işçilik bedelleri bakımından ayrıntılı rapor alınması gerektiğini, değer kaybının Genel Şartlarda belirtildiği gibi belirlenmesi gerektiğini, faize ilişkin taleplerin yerinde olmadığını, dava açılmasına sebep olunmadığından yargılama masrafları ve vekalet ücreti talep edilemeyeceğini, başvuran lehine hükmedilebilecek vekalet ücretinin ise Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne (AAÜT) göre belirlenen rakamın 1/5' ini geçemeyeceğini savunarak talebin reddini istemiştir.

III. UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI

Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların iddia ve savunmaları, sunulan delillere göre taraflara ihtiyari mali sorumluluk sigorta teminatına havi kasko sigortasının sunulmasının istenmesine rağmen bu poliçenin sunulmaması nedeniyle talebin usulden reddine karar verilmiştir.

IV. İTİRAZ

A. İtiraz Yoluna Başvuranlar

Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili itiraz başvurusunda bulunmuştur.

B. İtiraz Sebepleri

Davacı vekili itiraz dilekçesinde; müvekkili davacının ihtiyari mali sorumluluk sigortasının tarafı olmadığını, poliçeyi davalı ... şirketinin sunması gerektiğini, kendilerinin birçok kez başvuru yapmış olmasına rağmen bu poliçenin verilmediğini, itiraza ekli poliçenin dava dışı aracın sürücüsünden temin edilerek sunulduğunu, bu poliçenin değerlendirilerek taleplerinin kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek karara itiraz etmektedir.

C. Gerekçe ve Sonuç

İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; sunulan ihtiyari mali sorumluluk teminatını içerir kasko poliçesi, Uyuşmazlık Hakem Heyetince alınan bilirkişi raporu dikkate alınarak davacının itirazlarının kısmen kabulüne, Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararının kaldırılmasına, başvurunun kabulüne, 44.126,96 TL maddi tazminatın 27.10.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili temyiz dilekçesinde; poliçe limitinin aşıldığını, sigorta şirketinin sorumluluğunun poliçe limiti ile sınırlı olduğunu, aracın servis tarafından onarıldığını, eksiksiz olarak başvurana teslim edildiğini, başvuran tarafından ihtirazi kayıt ileri sürülmediğini, tamir ücretinin servise ödendiğini, limitin dolduğunu, davacının onarımın daha fazla tuttuğuna, kendilerinin ödeme yaptığına ilişkin itirazlarının bulunmadığını, dava konusu kaza nedeniyle sigorta şirketinin ibra edildiğini, borcun bu şekilde sona erdiğini, alacaktan feragat edildiğini, gerçek zararın giderildiğini, malvarlığının haksız fiil meydana gelmeden önceki duruma getirildiğini, Katma Değer Vergisinden sorumlulukları bulunmadığını, iskonto uygulanması gerektiğini, davacının sunduğu hasar raporu ile yetinilemeyeceğini, değer kaybının Genel Şartlara uygun olarak hesaplanması gerektiğini, davaya konu aracın daha önce hasara uğrayıp uğramadığının araştırılması gerektiğini, sigorta şirketine geçerli başvuru bulunmadığından faiz talebinin yerinde olmadığını, davaya sebebiyet verilmediğinden vekalet ücreti ve yargılama gideri talep edilemeyeceğini, vekalet ücretinin hatalı belirlendiğini belirterek kararı temyiz etmektedir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, davalı ... tarafından İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası (İMMS) poliçesi düzenlenen aracın Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta (ZMSS) Poliçesini aşan hasar onarım bedeli ve değer kaybı bedelinin tazmini talebine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 49 uncu maddesi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 89, 90 ve 91 inci maddeleri, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları, Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.

3. Değerlendirme

1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere, zorunlu mali mesuliyet sigorta poliçesini aşan kısmın ihtiyari mali sorumluluk sigortasından istenmesine, orijinal parça fiyatlarına göre hesap yapılmasında hata bulunmamasına, değer kaybının hesabında hata bulunmamasına, faiz başlangıcının belirlenmesinde hata bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Sigorta tahkim yargılamasında hükmedilecek vekalet ücreti ile ilgili olarak;

5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30/17 nci maddesinde "Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir." hükmü yer almaktadır.

Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13 üncü fıkrasında (19.01.2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 6 ncı maddesi ile eklenen) "Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir." düzenlemesi mevcuttur.

Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (AAÜT) 17/2 nci maddesi ise "Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla bu Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine bu Tarifeye göre hesaplanan ücretin beşte birine hükmedilir. Konusu para ile ölçülemeyen işlerde, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen maktu ücrete hükmedilir. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine öngörülen maktu ücretin beşte birine hükmedilir. Sigorta Tahkim Komisyonlarınca hükmedilen vekalet ücreti, kabul veya reddedilen miktarı geçemez." şeklinde düzenlenmiştir.

Bu durumda İtiraz Hakem Heyetince davacı lehine hükmedilecek vekalet ücretine ilişkin olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13 üncü maddesinin uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 13 ve 17 nci maddeleri gereğince, maktu vekalet ücretinin altında kalmamak kaydıyla, hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, fazla vekalet ücretine karar verilmesi bozmayı gerektirir.

Ne var ki, bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca İtiraz Hakem Heyeti kararının düzeltilerek onanması gerekir.

VI. KARAR

1. Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,

2. Değerlendirme bölümünün (2) numaralı bendinde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının hüküm fıkrasının (1-3) numaralı bendinde yer alan "6.559,06 TL" ibaresinin çıkartılarak yerine "4.080,00 TL" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davalıya iadesine,

Dosyanın mahkemeye gönderilmesine,

15.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.