Logo

5. Hukuk Dairesi2021/5939 E. 2021/13258 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kamulaştırma bedelinin tespiti davasında, mahkemenin emsal değerlendirme yöntemi, usuli kazanılmış hak ve Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı gözetilerek hüküm kurup kurmadığı uyuşmazlığı.

Gerekçe ve Sonuç: Mahkemenin, emsal taşınmazın niteliği ve emsal değer tespitine ilişkin belediye verilerine başvurmadan, ayrıca Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararını ve taraf lehine oluşan usuli kazanılmış hakkı gözetmeden eksik inceleme ile hüküm kurması nedeniyle bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.

Mahkemece, bozma ilamına uyularak davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Arsa niteliğindeki ... ili, ... ilçesi, ... mahallesi, ... parsel sayılı taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesi yöntem itibariyle doğrudur. Ancak;

1-Hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda emsal alınan taşınmazın kadastral parsel mi, imar parseli mi olduğu ilgili Belediye Başkanlığı İmar Müdürlüğünden sorulup, dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların değerlendirme tarihi olan 2013 yılında Arsa Metrekare Rayiç Bedeli Takdir Komisyonu tarafından resen belirlenen emlak vergisine esas olan m² değerleri ilgili Belediye Başkanlığı Emlak Müdürlüğü'nden getirtilip, alınacak cevaplara göre bilirkişi kurulu raporları denetlenmeden hüküm kurulması doğru olmadığı gibi,

Dava konusu taşınmaz ile bitişik konumda bulunan Çöğürlü Mahallesi 970 parsel sayılı taşınmaza Samandağ 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/638 E.-2021/154 K. sayılı dosyasında aynı değerlendirme tarihi itibariyle 106,54 TL/m2 değer biçildiği ve bu bedelin Dairemiz denetiminden geçerek 2021/5949 E.-2021/13259 K. sayılı ilamı ile onandığı anlaşıldığından, bilirkişi kurulundan bitişik konumda bulunan parseller için tespit edilen m2 birim değerinden ayrılma nedenleri konusunda ek rapor alınması gerektiği düşünülmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması,

2-Bozma öncesi verilen kararda ağaç ve yapı bedeli için bozma yapılmadığından bu konunun taraflar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması,

Doğru olmadığı gibi;

3-Anayasa Mahkemesi'nin 27/11/2020 gün 31317 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 16/07/2020 tarih 2018/104 Esas - 2020/39 Karar sayılı kararı ile 7139 sayılı Kanunla Değişik Kamulaştırma Kanun'un 10/8. fıkrasının dördüncü cümlesi; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği nazara alınarak hüküm kurulması gerektiğinden,

Doğru görülmemiştir.

Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davalıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 17/11/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.