"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davada, Antalya 11.Asliye Hukuk, Alanya 5. Asliye Hukuk ile Bozdoğan Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir.
Antalya 11. Asliye Hukuk Mahkemesince, davacı vekilince müvekkilinin mutat mesken adresinin bildirildiği, 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36/1-a maddesinde "Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının ilgilinin yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılır." hükmü düzenlenmiş olup nüfus kaydına ilişkin düzeltme davalarında kaydın düzeltilmesi istenen kişinin yerleşim adresinin bulunduğu yer mahkemesinin anlaşılması gerektiği, davadaki yetki kuralının kesin yetki kuralı olduğu, resen dikkate alınması gerektiği ve davaya bakma görev ve yetkisinin Alanya Asliye Hukuk Mahkemesinde gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Alanya 5. Asliye Hukuk Mahkemesince, davacının mernis adresinin Hamburg/ Almanya Federal Cumhuriyeti olduğu, davacının yerleşim adresinin Alanya ilçesi olduğu yönünde hiçbir kayıt ve emarenin bulunmadığı gibi davacı tarafça dosyaya sunulan 30/09/2020 tarihli dilekçe ile davacının Alanyailçesi adresinde sürekli kalma niyetiyle ikamet etmediğinin anlaşıldığı ve davacının nüfusa kayıtlı olduğu yerin ise Aydın ili, Bozdoğan ilçesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Bozdoğan Asliye Hukuk Mahkemesince,Somut olayda davacının yerleşim yeri adresinin Almanya olduğu, son yerleşim yeri adresinin “Oba Mahallesi 9. SokakNo:6 D:4 Alanya/ANTALYA" olarak vekili tarafından belirtildiği, mutad meskeninin Antalya ili Alanya ilçesinde olduğunun beyan edildiği ve 5490 sayılı yasada davacının nüfusa kayıtlı olduğu yer olarak belirtilen bir yetki durumunun da söz konusu olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Davanın tarafı yabancıdır. Yabancı unsur ihtiva eden davalarda Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisini, iç hukukun yer itibarıyla yetki kuralları tayin eder. (5718 s. MÖHUK. md.40) İç hukuk, bir davada yer itibarıyla hangi mahkemeyi (veya mahkemeleri) yetkili göstermiş ise, bu mahkeme, o davada milletlerarası yetkiye de sahiptir. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36. maddesinin 1/a bendinde, nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahısların yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli mahkemede açılacağı hükme bağlanmıştır.
5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 41. Maddesinde “Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye'de yer itibariyle yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yer, Türkiye'de sâkin değilse Türkiye'deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görülür.” hükmüne yer verilmiştir. Davacı nın nüfusa kayıtlı olduğu yerin “Bozdoğan/Aydın” olduğu anlaşıldığına göre uyuşmazlığın Bozdoğan Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bozdoğan Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 18/10/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.