Logo

5. Hukuk Dairesi2021/7855 E. 2021/11549 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Bölge Adliye Mahkemesi'nin kuruluşundan önce verilmiş bir kararın istinaf incelemesinde hangi bölge adliye mahkemesinin yetkili olduğuna ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: 5235 sayılı Kanun'un ek 1. maddesi uyarınca, bölge adliye mahkemesinin yargı çevresi değişikliğinin uygulanması tarihinden önce verilmiş kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili olan bölge adliye mahkemesinin yetkisizlik kararı veremeyeceği gözetilerek, ilk derece mahkemesi kararının verildiği tarihte yetkili olan ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ...Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi ile ...Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:

Dava, tazminat istemine ilişkindir.

... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesince, ...Bölge Adliye Mahkemesi’nin ve dolayısıyla dairenin ilk olarak faaliyete ve göreve başladığı tarih olan 02/09/2019 tarihinden önce 18/07/2019 tarihinde verilmiş işbu nihai kararla ilgili dosyadan yapılmış istinaf başvurularını inceleme yetkisi, karar tarihi itibariyle faaliyette bulunan ve kararı veren ilk derece mahkemesinin istinafı yönünden bağlı olduğu ve yetkili olan ... Bölge Adliye Mahkemesi yetkili olduğu gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.

...Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince, Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 28/06/2019 gün ve 30815 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 26/06/2019 gün ve 230 sayılı kararı uyarınca ...Bölge Adliye Mahkemesi 02/09/2019 tarihinde faaliyete geçmiş ve iş bölümünün 02/09/2019 tarihi itibari ile uygulanmasına karar verilmiştir. ...Bölge Adliye Mahkemesi İş Bölümü Kararında; Hukuk Daireleri Arasındaki İş bölümü Kriterleri, İş Bölümünün Genel Esas ve İlkeleri 1. Maddesine göre "Bu iş bölümü 02/09/2019 tarihinden itibaren uygulanır. İş bölümünün uygulanmasında; dosyaların istinaf incelemesi için ilgili daireye fiziki olarak ulaştığı tarih değil, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden gönderildiği tarih esas alınır." hükmü yer almak olup istinaf edilen eldeki dava 10/12/2019 tarihli istinaf formu ile daireye gönderilmiş olup, iş bu dava ile ilgili istinaf inceleme görev ve yetkisi ...Bölge Adliye Mahkemesi İlgili Hukuk Dairesi olduğu gerekçesiyle dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.

6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."

HMK'nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.

HMK'nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.

694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna Ek-1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.

Dosya kapsamından, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce 2013/462 Esas, 2019/297 Karar sayılı dosyasında 18.07.2019 tarihinde davanın kısmen kabulüne ilişkin karar verildiği, ilgili karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğu tespit edilmiştir. ...Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyet ve göreve başladığı tarihin 02.09.2019 olduğu, mahkeme karar tarihi itibari ile ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin ... Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nce görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 18/10/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.