"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davası istemine ilişkin olarak açılan davada Yalvaç Asliye Hukuk ile Kütahya 1. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
Yalvaç Asliye Hukuk Mahkemesince, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası davalının yerleşim yeri mahkemesinde, davalılar birden fazla ise birinin yerleşim yeri mahkemesinde ya da icra takibinin yapıldığı yer mahkemesinde açılabilir. Aksi halde süresinde davalı tarafça yetki ilk itirazında bulunulursa yetkisizlik kararı verilmesi gerekir. Somut olayda davalı alacaklı olan ...'ın ikametgahının Antalya da olduğu, ayrıca icra takibinin Kütahya'da yapıldığı ve davalı asilin ikametinin Antalya Kepez'de bulunduğu hususları değerlendirilerek menfi tespit davasına bakmaya yetkili mahkemenin Kütahya Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiş, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 31/12/2020 tarih, 2020/1428 esas, 2020/1571 karar sayılı ilamı ile talep edilen kararın miktar itibari ile kesin olması sebebiyle davacının istinaf dilekçesinin reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Kütahya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, İİK md.72/son düzenlemesinin kesin yetki kuralı olmadığı, yetki itirazının 6100 sayılı HMK md.117/1 hükmü uyarınca ilk itiraz olarak cevap dilekçesinde ileri sürülmesinin gerektiği, davalı vekili tarafından cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunulmadığı, bu aşamadan sonra cevap süresi içerisinde dahi olsa yetki itirazında bulunulmasının mümkün olmadığı, bu bağlamda; cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunulmaması nedeniyle Yalvaç Asliye Hukuk Mahkemesi'nin artık yetkili mahkeme haline geldiği gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir.
İcra ve İflas Kanunu’nun 72/son maddesine göre menfi tespit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının ikametgâhı mahkemesinde de açılabilir. Bu madde hükmüne göre menfi tespit ve istirdat davaları ile ilgili yetki düzenlemesi kamu düzenine ilişkin değildir.
6100 sayılı HMK'nın "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19/2. maddesinde; "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz" hükmü yer almaktadır.
Somut olayda, davalı vekili tarafından 27.12.2019 tarihli cevap dilekçesinde yetki itirazından bahsedilmemiş olup davalı vekili tarafından 03.01.2020 tarihli dilekçede yetki itirazında bulunulduğu anlaşılmış ise de HMK’nın 19/2. maddesi uyarınca usulüne uygun bir yetki itirazının olmadığı tespit edilmiştir.
Davacı menfi tespit talebi ile Yalvaç’ta dava açmış bu suretle Yalvaç Mahkemelerinin yetkisini benimsemiştir. Somut olayda, kesin yetki durumu bulunmadığından ve usulüne uygun yetki itirazı ileri sürülmediğinden, davanın ilk açıldığı Yalvaç Asliye Hukuk Mahkemesi yetkili hale gelmiştir. Bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı Yalvaç Asliye Hukuk Mahkemesi'nce görülüp çözümlenmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince Yalvaç Asliye Hukuk Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 01/11/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.