"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
KARAR : Yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, başvuruların kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; Manisa ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 135 ada 52 (ifrazen 135 ada 86) parsel sayılı taşınmazın 3.277,37 m²lik kısmının kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde özetle; acele kamulaştırma kararının iptali davası açıldığını, 52 parsel sayılı taşınmaza ilişkin kadastro davasının devam ettiğini, sınırının kesinleşmediğini, kamulaştırılan alanda artezyen kuyusu, damlama sulama sisteminin yeniden kurulması gerekeceğini, komşu parsellerin daha yüksek bedelle kamulaştırıldığını belirtmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalıya ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; değerin fahiş olduğunu, raporun itirazlarını karşılamadığını, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu beyanla hükmün kaldırılması gerektiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; erik bahçesinin yarı bodur Black Splendor cinsi olduğunu, dekarda 67 ağaç olduğunu, TÜİK verilerinin dikkate alınması gerektiğini, dava dilekçesinin özetlendiği bölüm ile hüküm fıkrası arasında çelişki olduğunu, artezyen kuyusu bedelinden % 40 oranında yıpranma payı düşülmesinin doğru olmadığını, raporlarda itirazlarının karşılanmadığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile istinaf isteminin kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak, kapama erik bahçesi niteliğindeki taşınmaza ilişkin olarak hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda 2021 yılı verilerinin esas alınmaması nedeniyle ... İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünün 2021 yılı verisi dosyaya getirtilip, veriler aynen alınarak belirlenen m² birim bedeli üzerinden hesaplama yapılmak suretiyle hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; bedelin İlk Derece Mahkemesince fahiş belirlendiğini, Bölge Adliye Mahkemesince de İlk Derece Mahkemesince fahiş bedel belirlenmiş olmasına rağmen bedel arttırılarak hüküm kurulduğunu, Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; erik bahçesinin yarı bodur Black Splendor cinsi olduğunu, dekarda 67 ağaç olduğunu, TÜİK verilerinin dikkate alınması gerektiğini, bedelin az belirlendiğini, artezyen kuyusu bedelinden % 40 oranında yıpranma payı düşülmesinin doğru olmadığını, komşu parsellerde %10-20 oranında daha fazla bedel belirlendiğini, kapitilizasyon faiz oranının yanlış uygulandığını ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kapama erik bahçesi niteliğindek Manisa ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 135 ada 52 parsel sayılı taşınmazın ifrazı ile oluşan 135 ada 86 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca olduğu gibi kullanılması hâlinde getireceği net gelir esas alınarak değerlendirme tarihi olan 2021 yılı ... İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü verilerinin aynen alınması suretiyle m² birim bedelinin belirlenmesinde ve sondaj kuyusunun bedelinin yeniden hesaplanmasında bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Taşınmazın sulu niteliğine göre kapitilizasyon faiz oranı doğru alınmıştır.
4. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukukî nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre taraf vekillerinin aşağıdaki paragraflar kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
5. Taşınmazın 135 ada 52 sayılı kök parselinin 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 22/A maddesi gereğince yenilemenin tescili ile oluştuğu ve bu hususa ilişkin olarak Kadastro Mahkemesinde dava açılmış olduğundan, işbu davanın sonucu beklenip, 52 parsel sayılı kök parselin ifrazından oluşan dava konusu 135 ada 86 parsel sayılı taşınmazın alanı kesin olarak tespit edildikten sonra hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ile mevcut tapu kaydı esas alınarak hüküm kurulması,
6. Taşınmazın tapu kaydında yer alan takyidatların hüküm altına alınan bedele yansıtılması gerektiğinin düşünülmemesi bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.