"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ile davalılardan ... vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun davalı ... dışındaki davalılar yönünden kesin olarak esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili ile davalılardan ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usûl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
Her ne kadar Bölge Adliye Mahkemesi kararında davalı ... dışındaki davalılar yönünden kararın kesin olduğu belirtilmiş ise de; 15.04.2022 tarihli ve 31810 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 24.02.2022 tarihli ve 2021/34 Esas, 2022/21 karar sayılı kararı ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'un (6100 sayılı Kanun) 341 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının bilinen cümlesinin "Kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkin" davalar yönünden Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verildiği gözetildiğinde, temyiz kanun yoluna başvurulabilen kararları düzenleyen 6100 sayılı Kanun'un 362 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendi içinde aynı hususun uygulanması gerektiğinden;
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı davacı idare ile davalılardan ... vekilleri tarafından temyiz edilmekle; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesinin kararın kesin olduğuna ilişkin kısmın kaldırılmasına karar verildikten sonra; süre, temyiz şartı ve diğer usûl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 610/A ve 610/B parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; sınırlarından Şile otoyolu ve TEM otoyolu gibi önemli otoyolların geçtiği dava konusu taşınmaz İstanbul'un göbeğinde zaten değerli bir konumda yer almakta olduğunu, dava konusu taşınmazın son birkaç yılda çalışmalarına başlanan ve yakın zamanda bitmesi planlanan projeler sayesinde daha da değerlenmiş ve değeri son bir yılda 3-4 katına çıktığını, dava konusu taşınmazın değerinde artışa neden olan çalışmalar ve devam eden plan - projeleri bildirerek dava konusu arsa vasıflı taşınmazın 2010 yılı 1/1000 ölçekli Sancaktepe Uygulama imar planı kapsamında kısmen park alanı kısmen ticaret alanında kısmen de yol alanında kaldığını, her türlü konut - villa, toplu konut, ticari konut ve yapılaşmanın yer aldığı taşınmazın bulunduğu bölgedeki arsaların emlak satış değerlerinin 5.000,00 TL/m² nin üstünde olduğunu, davacı idarenin aynı kamulaştırma kararı çerçevesinde dava konusu parsele yakın konumda bulunan taşınmaz için 2014 yılında yaptığı uzlaşmalarda verilen tekliflerin bu beyanlarını doğrular nitelikte olduğunu beyan ederek kamulaştırma bedelinin tespiti ile müvekkiline ödenmesinekarar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin bloke ettirilerek davalı tarafa derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile yol olarak terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ile davalılardan ... vekillerince istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde; emsal incelemesinin doğru yapılmadığını, bedelinin yüksek belirlendiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; bedelinin düşük belirlendiğini, civar taşınmazlar için daha yüksek bedeller belirlendiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinin ve belirlenen bedelin bloke ettirilerek davalıya ödenmesine karar verilmesinin doğru olduğunu, bu hususta tarafların istinaf sebebi olarak ileri sürdüğü hususların yerinde görülmediğini, böylece mahkeme kararının usûl ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacı ve davalı ... vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen karara karşı süresi içinde davacı idare ile davalılardan ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde; bilirkişiler tarafından yeterli inceleme ve araştırma yapılmadığını, belirlenen bedelin fahiş olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde;taşınmazın yeri ve konumu itibariyle bedelinin düşük belirlendiğini, civar taşınmazlar için daha yüksek bedeller belirlendiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun’un (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak adil ve hakkaniyete uygun olarak tespit edilen bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile idare adına tesciline karar verilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, davacı idare ile davalı ... vekilleri tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare ile davalılardan ... vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usûl ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına, davalı ...'den peşin alınan temyiz harcının Hazineye gelir kaydına,17.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.