"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Yalova 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki dava tapu kaydının iptal edilerek orman vasfı ile ... adına tesciline ilişkin asıl dava ile tapu kaydının mahkeme kararı ile iptal edilmesi nedeniyle uğranılan zararın 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 1007 nci maddesi uyarınca tazmini istemine ilişkin birleştirilen davalarda yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleştirilen davaların kabulüne karar verilmiştir.
Kararın birleştirilen dosya davacıları ve davalı Hazine vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı birleştirilen dosya davacıları ile davalı Hazine vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacı ... Genel Müdürlüğüne izafeten ... vekili asıl dava dilekçesinde; dava konusu taşınmazın 3116 sayılı Kanun kapsamında 1949 yılında kesinleşen orman tahdit sınırları içinde kaldığını; ancak 1958 yılında yapılan kadastro çalışmalarında şahıs adına tescil gördüğünü bu nedenle tapusunun iptal edilerek orman vasfı ile Hazine adına tesciline karar verilmesini;
2. Birleştirilen dosya davacıları dava dilekçelerinde; orman tahdit sınırları içinde kalan dava konusu taşınmaz için dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Hazineden tahsiline karar verilmesini talep etmişlerdir.
II. CEVAP
1. Asıl davada davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın uzun yıllar tarım arazisi olarak kullanıldığını ve emlak vergilerinin ödendiğini, orman olduğu iddiasıyla anayasal mülkiyet hakkın ihlal edildiğini ve 4721 sayılı Kanun'un 1007 nci maddesi kapsamında Devletin kusursuz sorumluluğunun doğduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Asıl davada davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde; davayı kabul ettiklerini, dava konusu taşınmazın tapu iptali ile orman vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilmesini; ancak davanın açılmasına sebebiyet vermedikleri için aleyhlerine yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedilmemesine karar verilmesini talep etmiştir.
3. Birleşen davada davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; idari başvurular yapılmadan davanın açıldığını, hukuki değerini yitirmiş tapuya dayanarak tazminat talep edilemeyeceği gibi zamanaşımının da dolduğunu, Hazinenin kusurlu ya da kusursuz sorumluluğunun olmadığını belirterek birleştirilen davaların reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile asıl ve birleştirilen davaların kabulüne, taşınmaz bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte Maliye Hazinesinden tahsili ile birleştirilen dava davacılarına ödenmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde birleştirilen dosya davacıları ... vd. ve ... vd. ile davalı Hazine vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalılar- Birleştirilen dosya davacıları ... vd. vekili Avukat ...; dava konusu taşınmazın zeminine takdir edilen bedelin düşük olduğunu, dava konusu taşınmazın bulunduğu konuma göre emsal taşınmazdan daha değerli olmasına rağmen daha az değerli bulunmasının doğru olmadığını, Yargıtay denetiminden önceki yıllara ait ilk derece mahkemesinde işbu esasa göre daha fazla değer biçildiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalılar -Birleştirilen dosya davacıları ... vd. vekili Avukat ...; dava konusu taşınmazın ana arterlere, Gebze-İzmir otoyoluna ve Orhangazi köprüsü ile İstanbul iline çok yakın olduğunu, karayolları kamulaştırılmasında takdir edilen bedellerin yüksek olduğunu, dava tarihi itibarıyla en az 850,00 TL birim bedel takdir edilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
3. Birleştirilen dosya davalısı Hazine vekili; davanın süresinde açılmadığı, davalı idarenin husumet ehliyeti olmadığını asıl davada Maliye Hazinesinin, birleştirilen davada Orman Genel Müdürlüğünün taraf sıfatı olmadığını, orman vasfında olduğu için arsa niteliğinde değerlendirilemeyeceğini, tapu kaydına şerhin konulmasından itibaren zamanaşımı süresinin dolduğunu, emsal olarak alınan taşınmazın değerlendirilmede uygun olmadığını, belirlenen bedelin fahiş olduğunu ve karar kesinleşmeden harcın iade edilemeyeceğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın belediyeden gelen yazı cevabı ve parsel sorgu sistemindeki konumu değerlendirildiğinde arsa niteliğinde kabul edilerek, tespit edilen bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Hazineden tahsiline karar verilmesinin doğru olduğunu, belirlenen birim fiyatın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen önceki kararlar ile uyumlu olduğu bu hususta taraf vekillerinin istinaf sebebi olarak ileri sürdüğü hususlar yerinde görülmediğini, böylece mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından birleştirilen dosya taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar birleştirilen dosya davacıları ... vd. ve ... vd. ile birleştirilen dosya davalısı Hazine vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Birleştirilen dosya davacıları ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiş ayrıca 2017 yılı itibarıyla açılan Gebze-İzmir Otoyolunun dava konusu taşınmazın değerini artırdığını belirtmiştir.
2. Davalılar-birleştirilen dosya davacıları ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
3.Birleştirilen dosya Davalısı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, 4721 sayılı Kanun'un 1007 nci maddesi uyarınca tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4721 sayılı Kanun'un “Sorumluluk” başlıklı 1007 nci maddesinin birinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu Yalova ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 1083 parsel sayılı 3700 m² yüzölçümlü, tarla vasıflı taşınmazın 3116 sayılı Kanun kapsamında 1949 yılında kesinleşmiş orman tahdit sınırları içinde bulunduğunu; ancak 5602 sayılı Kanun'a göre 1958 yılında yapılan tapulama çalışmaları ile taşınmazın şahıslar adına tapulandığını taşınmazın beyanlar hanesine Yalova Kadastro Müdürlüğü tarafından 3494 ve 3357 yevmiye numaralı işlemler ile "Tamamı orman sınırı içerisinde kalmaktadır." şeklinde 21.10.2014 ve 16.09.2015 tarihlerinde şerh konulduğu ve eldeki davanın zamanaşımı süresi içerisinde açıldığı anlaşılmaktadır.
3. Dava konusu taşınmazın hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda belirtilen özelliklerine ve dosya kapsamına göre arsa niteliğindeki taşınmaza aynı mahallede bulunan emsal taşınmaz ile karşılaştırma yapılarak değer biçilmesine ve taşınmazın gerçek bedelinin 4721 sayılı Kanun’un 1007 nci maddesi gereğince davalı Hazineden tahsiline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
4. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Birleştirilen dosya davacıları ve davalısı Hazine vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına, davacılardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,15.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.