"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin asıl ve birleştirilen davalarda yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın ve birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idareler vekillerince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle asıl davanın husumet yokluğundan usulden reddine, birleştirilen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı birleştirilen dosya davalısı DSİ Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Asıl ve birleştirilen dosyalarda davacılar vekili dava dilekçelerinde özetle; Edirne ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 79 ada 9 parsel sayılı taşınmaza davalı idareler tarafından kamulaştırmasız el atılması nedeniyle taşınmaz bedelinin davalı idarelerden yasal faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; sorumluluğun DSİ Genel Müdürlüğünde olduğunu, davanın husumetten reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesi asıl ve birleştirilen davaların kabulü ile kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin davalı idarelerden tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idareler vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davalı DSİ Genel Müdürlüğü vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmaza müvekkili idare tarafından el atılmadığını, taşınmazın 979,01 m² lik kısmında idarenin sorumluluğu olmadığını ileri sürmüştür.
2.Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili idareye husumet yöneltilemeyeceğini, bedelin çok yüksek belirlendiğini, bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığını, emsal seçimi ve değerlendirmesinin hatalı yapıldığını, ıslah tarihinden faiz işletilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza mahallinde yapılan keşif sonucu emsal karşılaştırması yapılarak değer biçen, usul ve yasaya uygun olarak düzenlenen bilirkişi raporuna göre el atma bedelinin davalı DSİ Genel Müdürlüğünden tahsiline karar verilmesinin doğru olduğu ve dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı; ancak hem birleştirilen dosyada, hem de asıl dosyada ayrı ayrı bedele hükmedilip talep aşılarak fazlaya karar verilmesi; taşınmazın bir kısmına dere ıslah çalışmaları sorasında dere yatağı olarak el atıldığından, taşınmazın birleştirilen dosya davalısı DSİ Genel Müdürlüğünün sorumluluk alanında kaldığı, asıl dosya davalısı idare yönünden davanın husumet nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerektiği halde, yazılı şekilde hüküm kurulmasının doğru olmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile sözü edilen hususlar yönünden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin ikinci alt bendi uyarınca hüküm düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde birleştirilen dosyada davalısı DSİ Genel Müdürlüğü vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Birleştirilen davada davalı DSİ Genel Müdürlüğü vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tapu malikleri ile davalı idare arasında kamulaştırmasız el atılan taşınmazın değerinin biçilmesi ve bedelinin idareden tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.Yargıtay İçtihadi Birleştirme Büyük Genel Kurulunun, 16.05.1956 tarihli ve 1956/1 Esas, 1956/6 Karar sayılı kararı
3. Yargıtay İçtihadi Birleştirme Büyük Genel kurulunun, 16.05.1956 tarihli 1954/1 Esas, 1956/7 Karar sayılı kararı
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Birleştirilen davada davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı DSİ Genel Müdürlüğü harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, 01.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.