Logo

5. Hukuk Dairesi2022/12154 E. 2023/959 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacı idarenin, davalı İSKİ’ye ait taşınmaz için açtığı kamulaştırma bedelinin tespiti davasının reddine ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Kamu tüzel kişilerine ait taşınmazların, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 30. maddesinde öngörülen usule aykırı olarak, diğer bir kamu tüzel kişisi tarafından doğrudan kamulaştırılamayacağı ve davalı İSKİ'nin kamulaştırmaya muvafakatinin de bulunmadığı gözetilerek, davanın reddine dair Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

KARAR : Esastan ret

İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 2. Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı idare vekili dava dilekçesinde; İstanbul ili, ... ilçesi, ... Köyü 112 ada 84 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkinini talep etmiştir.

II. CEVAP

1. Davalı İSKİ Genel Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde; kamu tüzel kişilerin ve kurumlarının sahip oldukları taşınmaz mal, kaynak ve irtifak hakları diğer kamu tüzel kişisi veya kurumu tarafından kamulaştırılamayacağını, dava konusu taşınmazın daha önceden müvekkil idare tarafından kamulaştırıldığını ve bedelleri ödendiğini, ... Köyü 625 parsel hakkında müvekkil idarece kamu yararı alındığını, 625 parselin 626,83 m²lik kısmı için bedel taktir edildiğini ve maliklerine hisseleri oranında ödeme yapıldığını, tapu senedinden anlaşılacağı üzerine 625 parselin 626,83 m² kısmın ifrazı ile oluşan 1234 parselin kadastro düzenlemesi sonucunda 627,25 m² yüzölçümlü 112 ada 84 parsel olduğunu, dava konusu parsel maliki mirasçılarından büyük bir kısmı tapu senedinden anlaşılacağı üzerine rızaen ferağ verilmesi suretiyle 8191/8400 hissenin tapu tescili idarece yapıldığını, ancak Nadide Şen, ..., ... adlarına kayıtlı 70/8400'er hisseden toplam 210/8400 hisse bedelleri ödenmiş olduğu halde tescili yapılamadığını, bu nedenle 2942 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesi gereği davanın usulden reddine, aksi halde idarece taşınmazın daha önce kamulaştırılmış olması nedeniyle haksız davanın reddi ile yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

2. Davalılar ..., ... ve ... cevap dilekçesi sunmamıştır.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde; 2942 sayılı Kanun’un 18 inci maddesi uyarınca taşınmazın mülkiyeti ihtilaflı olması durumunda tespit edilen bedelin ileride belirlenecek hak sahibine ödenmek üzere üçer aylık vadeli hesaba yatırılması gerektiği halde davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı İSKİ Genel Müdürlüğü tarafından, Gaziosmanpaşa 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/151 Esas, 2021/12 Karar sayılı dosyasından, taşınmaz hissedarları ..., ... ve ... aleyhine, 2941 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi uyarınca tapu iptal ve tescil istemli dava açılmış olup, ... Köyü, 112 ada 84 parsel sayılı taşınmazda davalılar ..., ... ve ... adlarına kayıtlı 70/8400'er payın tapu kaydının iptali ile İSKİ Genel Müdürlüğü adına tesciline karar verildiğini, iş bu kararın da 26.02.2021 tarihinde kesinleştiğini, taraflar arasında 2942 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesi gereği bir anlaşma yapılmadığını, davalı idarenin kamulaştırmaya muvafakatinin bulunmadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediğinden, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin bir numaralı alt bendi gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme

Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun'un 30 uncu maddesi.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Yargılama sırasında, dava konusu, İstanbul ili, ... ilçesi, ... Köyü, 112 ada 84 parsel sayılı taşınmazın tapu malikleri olan davalılar ..., ... ve ... aleyhine tapu maliki davalı İSKİ Genel Müdürlüğü tarafından Gaziosmanpaşa 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/151 Esas sayılı dosyası üzerinden 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi uyarınca açılan tapu iptal ve tescil davası neticesinde, davanın kabulü ile davalıların tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verildiği ve kararın istinaf edilmeksizin 26.02.2021 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.

3. Davacı idare tarafından 2942 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesinde öngörülen prosedür uygulanmadan dava açıldığı, davalı İSKİ Genel Müdürlüğünün de kamulaştırma işlemine muvafakatinin olmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.

4. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davacı idarenin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,06.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.