"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el taşınmazın karşılığının tahsili istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Amasya ili, ... ilçesi ... Mahallesi 279 ada 19 parsel sayılı taşınmaza davalı idare tarafından kamulaştırma yapılmadığı hâlde el atıldığını, bu nedenle taşınmazın kamulaştırmasız el atma bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazın kamulaştırılması için yasal prosedür yerine getirilerek trafonun tesis edildiğini, trafonun taşınmazda değer düşüklüğüne sebebiyet vermediğini, kamusal hizmet kapsamında hukuka ayrılık içermediğini, davanın kabulü halinde trafonun mülkiyetinin TEDAŞ Genel Müdürlüğü adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.04.2014 tarihli ve 2013/282 Esas, 2014/183 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne ve el atma tazminatının tespiti ile davalı idareden tahsil edilerek davacılara ödenmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.04.2014 tarihli ve 2013/282 Esas, 2014/183 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; alınan raporun hüküm kurmaya elverişli olmadığı gerekçesi ile kararın bozulmasına karar verilmiştir.
3. Dairenin 23.11.2015 tarihli ve 2015/15773 Esas, 2015/21571 Karar sayılı bozma ilamına karşı süresi içinde davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
4. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; dava konusu taşınmaza 1983 yılından sonra el atılmış olup, 04.11.1983 tarihinden sonraki döneme ilişkin el atmalarda nispi harç ve nispi vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden, davacı idare vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile bozma ilâmına bu bendin eklenmesine karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve el atma tazminatının tespiti ile davalı idareden tahsil edilerek davacılara ödenmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; gerekçeli kararda hangi bilirkişi raporunun kararın eki sayılacağı açıklanmadığını ve tapuya müzekkere yazılması hususunda bir hüküm kurulmadığını, hangi bilirkişi raporunun hükme esas alındığının net olmadığını, taraflarınca ek olduğu varsayılan 20.01.2020 tarihli fen bilirkişi raporunda koordinat ve alan hesaplamalarının mevcut olmadığını, mahkeme kararının infaza elverişsiz olacağını, trafo yeri olarak mevcutta kullanılan alanın 18 m² olması ve yapı yaklaşma kullanım alanı ile birlikte toplamda 90 m²lik bir alanın ifraz edilerek kurum adına tesciline karar verilmesi gerektiğini, ihtiyaç duyulan alanın yaklaşık 4,5 katı olan 407,59 m²lik alanın yani taşınmazın tamamının bedelinin hesaplanmasının ve tesciline karar verilmesinin kamu zararına yol açacağını, kurumun isminin dosyaya ... olarak kaydedildiğini, "Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi" olarak düzeltilmesi gerektiğini, taşınmazın tapu kayıtları sorgulandığında taşınmaza ilişkin hiçbir veri bulunmadığını, tapu bilgilerinin güncel olmadığını, bu durumun kararın bu haliyle kesinleşmesi halinde infaz güçlüğüne sebebiyet vereceğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı tapu maliki ile davalı idare arasında kamulaştırmasız el atılan taşınmazın değerinin biçilmesi ve bedelinin tahsili hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 rarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun, 16.05.1956 tarihli ve 1956/1 Esas, 1956/6 Karar sayılı kararının ilgili bölümü şöyledir: “... Usûlü dairesinde istimlak muamelesine tevessül edilmeksizin gayrimenkulü yola kalbedilen şahsın, esas itibarıyla, gayrimenkulünü yola kalbeden amme hükmi şahsiyeti aleyhine meni müdahale davası açmağa hakkı olduğuna, ancak dilerse bu fiili duruma razı olarak, mülkiyet hakkının amme hükmi şahsiyetine devrine karşılık gayrimenkulünün bedelinin tahsilini de dava edebileceğine ve isteyebileceği bedelin de mülkiyet hakkının devrine razı olduğu tarih olan dava tarihindeki bedel olduğuna 16.05.1956 tarihinde ilk toplantıda ittifakla karar verildi.”
3. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun, 16.05.1956 tarihli ve 1954/1 Esas, 1956/7 Karar sayılı kararı ile “... Usûlü dairesinde istimlak muamelesine tevessül edilmeksizin gayrimenkulü yola kalbedilen şahsın, gayrimenkulünün bedelinin tahsiline ilişkin olarak, gayrimenkulünü yola kalbeden hükmü şahsiyeti aleyhine açacağı bedel davasında müruruzamanın mevzuubahis olamayacağına ve bu itibarla da, hadisede Borçlar Kanunu'nun 66. maddesinin tatbik kabiliyeti bulunmadığına ...” karar verilmiştir.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi gereği yürürlükte bulunan 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı idareden aşağıda yazılı kalan harcın alınarak Hazineye irat kaydedilmesine,
01.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.