"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında görülen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü::
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Karaman ili, ... ilçesi, ... Mevkiinde kain 357 ada 2 parsel sayılı taşınmazlarda kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın müvekkili idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; hakkaniyet ve yasalara uygun olacak şekilde kamulaştırma bedelinin tespitini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ile bu hakkın davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemenin irtifak hakkı için belirlediği bedelin çok yüksek olduğunu, mahkeme kararına dayanak olarak gösterilen hesaplamaların hatalı olduğunu, bilirkişi raporlarına karşı itirazlarına mahkemece itibar edilmediğini, bilirkişi raporunun karar vermeye elverişli olmadığını, taşınmaza gerçek değerinin çok üzerinde bir değer biçildiğini, taşınmazın kapama bahçe olmadığını, sulu tarım arazisi olarak değerlendirilmesi gerekirken bir kısmının kapama ceviz bahçesi olarak değerlendirilmesinin uygun olmadığını, taşınmazın büyük bir kısmının boş olduğunu, taşınmazın bir kısmının kapama ceviz bahçesi olarak değerlendirilmesinin hatalı olduğunu ayrıca taşınmazda ... ceviz verilerinin kullanılması sebebiyle de bedelin olması gerekenden çok fazla çıktığını, ... ceviz verilerinin kabul edilebilir değerlerin çok üzerinde olduğunu, ağaç bedelinin çevre ilçe verileri üzerinden hesaplanarak taşınmaz kamulaştırma bedelinin hesaplanması gerektiğini, bilirkişilerin ve mahkemenin irtifak bedelini hesaplama şeklinin de yanlış olduğunu, değer kayıp oranının bilimsel yöntemle tespit edilmesi gerektiğini, uygulanan değer kayıp oranının çok yüksek olduğunu, davalı lehine vekalet ücretine hükmedilirken idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'na aykırı olduğunu, kapitalizasyon faiz oranının %4 alınmasının mülkiyet kamulaştırmalarında ve irtifak hesaplamalarında gerçeğe aykırı bedellerin oluşmasına sebebiyet verdiğini, bir bütün olan taşınmazın bir kısmının kapama hesaplanmasının da kabul edilebilir bir durum olmadığını, hesaplanan yapı bedelinin de olması gerektiğinden yüksek olduğunu, taşınmaz bedelinin tümünün kamulaştırma bedeline eklenmesinin kabul edilemez olduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arazi niteliğindeki taşınmazlara olduğu gibi kullanılması hâlinde getireceği net gelir esas alınarak değer biçilmesinin 2942 sayılı Kanun'un değerlendirmeye ilişkin hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, taşınmazın niteliği, tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve enerji nakil hattı güzergâhı dikkate alınarak değer düşüklüğü oranı belirtilmek suretiyle mülkiyet ve irtifak hakkı karşılığı bedelinin tespit edilmesinde, taşınmazda kurulacak olan irtifak ve mülkiyet hakkının davacı adına tapuya tesciline, davacı kurum lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesine dair verilen kararda, usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.