"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulü ile dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare ve davalı ... vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 11187 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına
tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; teklif edilen bedelin rayiç emsal bedellerinin altında olduğunu beyanla taşınmazın gerçek değerinin tespit edilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 02.05.2016 tarihli ve 2015/363 Esas, 2016/204 Karar sayılı ilamı ile davanın kabulüne kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin bloke ettirilerek davalı tarafa derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar
verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. ... 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; arsa niteliğindeki taşınmazın zeminine emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmediği; ancak taşınmazın üzerinde bulunan 4 katlı binanın aidiyetinin tespiti istemi ile ilgili ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/679 Esas sayılı dosyası ile açılan davada 4 katlı muhtesattan 1. katın ...’a, 2. katın ...’a, 3. katın ...’a ait olduğunun tespitine karar verildiği, kararın henüz kesinleşmediği anlaşılmış olup, 2942 sayılı Kanun’un 18 inci maddesinin üçüncü bendi uyarınca taşınmazın mülkiyeti üzerinde ihtilaf olması halinde, taşınmaz hakkındaki mülkiyet ihtilafı ile ilgili davanın taraflarına aynı Kanun'un 10 uncu maddesi uyarınca tebligat ve ilanların yapılması gerekmekte olup, muhdesat aidiyetinin tespiti davasının taraflarının davaya dahil edilmesi sağlanıp, 2942 sayılı Kanun’un 10 ncu maddesi uyarınca tebligat ve ilanlar da yapıldıktan sonra, taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatın tespit edilecek kamulaştırma bedelinin, ileride hak sahipliğini ispat edecek kişiye ödenmek üzere bankaya üçer aylık vadeli hesaba yatırılarak, hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi, hatalı olduğundan hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
... 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 02.03.2021 tarihli ve 2020/3 Esas, 2021/85 Karar sayılı ilamı ile davanın kabulüne kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin bloke ettirilerek davalı ve dahili davalılara derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
... 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde; bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, belirlenen bedelin
fahiş olduğunu, ... bedelinin doğru hesaplanmadığını ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; muhdesat aidiyeti davasında talebin reddine karar verildiği anlaşıldığı halde, ... bedelinin dahili davalılara ödenmesine karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 11187 ada 1 parsel taşınmaza emsal kıyaslaması yapılarak değer biçilmesi yerindedir.
3. Dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan yapıya ilişkin olarak ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/679 Esas, 2016/727 Karar sayılı muhdesat aidiyetinin tespiti davasında verilen kararın, davalı ... tarafından istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 07.03.2018 tarihli ve 2017/530 Esas, 2018/168 Karar sayılı ilamıyla taşınmaz üzerinde bulunan 4 katlı yapının, 3. katın ..., 2. katın ..., 1. katın ... tarafından meydana getirildiğinin tespitine karar verildiği ve bu kararın 07.03.2018 tarihinde kesinleştiği gözetildiğinde, taşınmaz üzerinde bulunan yapının bedelinin tespit kararı doğrultusunda davalılara ödenmesine karar verilmesi yerindedir.
4. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakta olup davacı idare ve davalı ... vekillerinin aşağıdaki paragrafların dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
5. Taşınmaz üzerinde bulunan ... bedelinden dahili davalılar ..., ... hisselerine isabet eden toplam 142.474.16 TL bedelin bozma ilamı öncesi Mahkemece verilen ilk kararla davalı ...’a ödenmediğinin anlaşılması halinde adı geçen davalılara verilmesine, ... bedelinin tamamının ilk kararla davalı ...‘a ödendiğinin anlaşılması halinde ise Dairemiz
karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ...’dan alınarak payları oranında dahili davalılar , ...’a ödenmesine karar verilmesi ile gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
6. Tespit edilen bedele uygulanan faiz başlangıç ve bitiş tarihlerinin hatalı yazılması bozmayı getirir.
Ne var ki; bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare ve davalı ... vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. ... 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 02.03.2021 tarihli ve 2020/3 Esas, 2021/85 Karar sayılı ilamının;
a)ödemeye ilişkin 8. ve 9. parağraflarının tümüyle çıkartılmasına, 7. parağrafında “tespitine”kelimesinden sonra “Taşınmaz üzerinde bulunan ... bedelinden davalılar , ... hisselerine isabet eden toplam 142.474.16 TL bedelin bozma ilamı öncesi mahkemece verilen ilk kararla davalı ...’a ödenmediğinin anlaşılması halinde adı geçen davalılara verilmesine şayet ... bedelinin tamamının ilk kararla davalı ... ‘a ödendiğinin anlaşılması halinde ise Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin karar tarihi olan 11.04.2023 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ...’dan alınarak payları oranında davalılar , ...’a ödenmesine” cümlesinin yazılmasına,
b) hüküm fıkrasına ayrı bir bent olarak, “Tespit edilen bedele 08.09.2015 tarihinden ilk karar tarihi olan 02.05.2016 tarihine kadar faiz uygulanmasına”cümlesinin yazılması suretiyle kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Temyiz edenlerden peşin alınan temyiz harçlarının istek halinde iadesine,
Dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine,
11.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.