"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin olarak açılan ilk davada saklı tutulan bölümün tahsili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; Bursa ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 4268 ada 21 parsel 286,49 m²lik taşınmazın müvekkiline ait olduğunu, taşınmaza davalı idarece el atılması sonucu fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL'lik açtıkları kamulaştırmasız el koymadan kaynaklanan tazminat davasının Bursa 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/40 Esas, 2016/580 Karar sayılı kararı ile hüküm altına alındığını, davada fazlaya dair haklarını saklı tutulmak kaydıyla toplam tazminat miktarının 322.603,70 TL olarak belirlendiğini, bahse konu kararın istinaf incelemesi sonrası Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiğini belirterek 312.603,70 TL tazminatın ilk dava tarihi olan 22.01.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde; davanın haksız ve yersiz, yasal dayanaktan yoksun olduğunu, davanın süresinde açılmadığını, dava konusu taşınmazın altından geçtiği iddia edilen atıksu(kanalizasyon) hattının 1995 yılından önce İller Bankası tarafından yapıldığını, kamu yararı güdülerek yapılan kanalizasyon hattının kalıcı nitelikte olduğunu, o bölgenin ihtiyacını karşılamak için yapıldığını ve halen işlevini yürüttüğünü, kanalizasyon hattının yerin altından geçtiğini, irtifak hakkı tesisinin işlendiğini, bu işlem taşınmazın altından geçtiğinden taşınmazda değer düşüklüğüne yol açıyorsa; ancak bu değer düşüklüğünün talep edilebileceğini, yoksa davacıların yaptığı gibi hattın geçtiği taşınmazın tamamının bedelinin istenemeyeceğini, taşınmazın üzerinde hak sahiplerinin istedikleri gibi tasarrufta bulunma yetkilerinin sürdüğünü, bu nedenle öncelikle yapılan işlemin taşınmazda bir değer düşüklüğüne yol açıp açmadığının araştırılması gerektiğini, 286.49 m²lik alana sahip taşınmazın yola yakın kenarından geçen yerin altında bulunan hattın taşınmazın tamamının kullanımını atıl hale getirmesinin imkansız olduğunu, bu nedenle taşınmazın tamamı için bedel belirlenmesi ve buna ilişkin talepte bulunulmasının hakkaniyete aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; hükmedilen bedelin düşük olduğunu ileri sürmüştür.
2. Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmadan hüküm tesis edildiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu yer ile ilgili davacı vekili tarafından daha önce açılan davanın Bursa 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/40 Esas 2016/580 Karar sayılı dosyası ile görülüp karar verildiği, kararın sitinaf incelemesi sonrası Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği, iş bu davada ise kısmi davada talep edilmeyen 312.603,70 TL talep edilmiş olduğu, mahkemece kalan kısım hakkında davanın kabulüne karar verilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ek davada hükmedilen kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat bedeline ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6100 sayılı Kanun'un 109 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine, davalı idareden aşağıda yazılı kalan harcın alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.