"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında görülen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davacı idare ve davalılar ... vd. vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; ... ili, ... ilçesi, ... köyü 102 ada 1(yeni 102 ada 10) parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın 1/1000 ölçekli imar planı içinde arsa niteliğinde olduğunu, belediye hizmetlerinden yararlandığını, imar parseli olduğunu, taşınmaz üzerinde kapama bahçe niteliğinde meyve ağaçları ve müştemilat olduğunu, taşınmazın bedelinin davacı kurumun tespit ettiği bedelin çok üstünde olduğunu beyan etmiş, kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalılara hisseleri oranında ödenmesini talep etmiştir.
2. Dahili Davalı ... cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 02.06.2015 tarihli ve 2013/442 Esas, 2015/196 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 02.06.2015 tarihli ve 2013/442 Esas, 2015/196 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; dava konusu taşınmazın konumu ve bilirkişi raporunda yazılı özellikleri göz önünde bulundurulduğunda, tespit edilen metrekare birim fiyatına %20 oranında objektif değer artırıcı unsurun ilave edilmesi gerektiği; dava konusu taşınmazın 37.655,28 m²lik kısmının kamulaştırılmasına karar verilerek bu miktar için bedel tespit ve tescil davası açıldığı, bilirkişi raporunda kamulaştırılan kısmın 5196,20 m²lik bölümünün kesinleşen orman kadastro sınırları içinde kaldığından bahisle bu bölüm hakkında bedel hesaplanmadığı gözetilerek ihbar edilen sıfatında bulunan Orman Genel Müdürlüğünün davaya davalı sıfatı ile dahil edilip taraf teşkili sağlandıktan sonra taşınmazın ilgili bölümü hakkında tapu iptal davası açılmadığı da gözetilip, mevcut tapu kaydı esas alınarak taşınmazın kamulaştırılan tüm bölümününün bedelinin tespiti ile davalılara ödenmesine karar verilmesi gerektiği; tescil hükmü kurulması, infazda tereddüt uyandıracak şekilde iki ayrı faiz hükmü kurulmasının doğru olmadığı gerekçeleriyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; ürün verimi ve fiyatının yüksek, masrafların düşük alındığını, meyve bahçesi değeri hesaplanırken periyodik gelirlerin kapitalizasyon yönteminin kullanılması gerektiğini, objektif değer artışı uygulamasının hatalı olduğunu, taşınmazın 5196,20 m² kısmının orman sınırları içinde kaldığını ve bu alanın bedelinin tespitinin hatalı olduğunu, faiz işletilmesinin doğru olmadığını, idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2.Davalı ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; kapitalizasyon faizinin %4 ve objektif değer artışı oranının en az %100 olması gerektiğini, arta kalan kısımda değer kaybı hesabı yapılmadığını, gölet çalışması nedeniyle toprak kayması meydana geldiğini ve arta kalan alanın kullanılamayacak halde olduğunu, yasal faizin enflasyon karşısında yetersiz olduğunu, kamu alacaklarına uygulanacak en yüksek faiz oranında faize hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesi ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, aynı kamulaştırma kapsamına Dairemiz denetiminde geçen dosyalar da gözetildiğinde arazi nilteiğindeki taşınmaza net geliri esas alınarak biçilen değerde bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalılar ... vd. vekilinin tüm, davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki sair temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
3.Hükmedilen fark bedelin davalı tarafa derhal ödenmesine ilişkin tashih şerhinde tarih bulunmadığı, ancak UYAP ortamında 18.01.2021 tarihinde onaylanmasına karar verildiği gözetilerek fark bedele bu tarihe kadar faiz işletilmesi gerekmektedir.
4.Fazla bloke edilen 82.668,00 TL'nin davacı idareye iadesine karar verilmemesi bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalılar ... vd. Vekilinin tüm, davacı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı idare vekilinin temyiz itirazının kısmen kabulü ile mahkemenin hüküm fıkrasının birinci bendinin ikinci paragrafından “kararın kesinleşme” kelimelerinin çıkarılmasına, yerine “18.01.2021” tarihinin yazılması ve hüküm fıkrasında ayrı bir bent olarak "fazla bloke edilen 82.668,00 TL bedelin davacı idareye iadesine" cümlesinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı ... vd. den peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine, Davacı İdare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,
02.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.