"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1364 Esas, 2021/1306 Karar
KARAR : Yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şile Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/1 Esas, 2020/35 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun(2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın fark bedel bloke edilmediğinden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili ve davalı ... ile ... vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalılar ... vd. vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 2023 günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalılar ... vd. vekili Avukat ..., davalı asıl ... ile davacı idare vekili ... gelmiş, diğer davalı asıllar duruşmaya katılmamıştır.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 1557 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar ... ile ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu taşınmazın arsa vasfında bulunduğunu bu nedenle taşımaza emsal değerlendirilmesi yapılarak değer biçilmesi gerektiğini beyan ederek idarenin yaptığı kıymet takdirinin doğru olmadığını, taleplerinin dikkate alınarak yeniden taşınmazın gerçek değerinin tespit edilmesini ve hakkaniyete uygun kamulaştırma bedelinin hesaplanmasını, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile fark bedel verilen kesin süreler rağmen bloke edilmediğinden davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; fahiş olarak belirlenen bedelin idarece bütün imkanlar zorlanmasına rağmen ödenememesi gerekçe gösterilerek ret kararı verilmesinin kanuna aykırı olduğunu, iadenin faiziyle birlikte yapılması gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince bilirkişi kurulu raporunda belirlenen bedelin blokesi için davacı idareye usulüne uygun kesin süreler sonucunda bedel bloke edilmediğinden davanın reddine karar verildiği anlaşılmış ise de davacı idare tarafından istinaf incelemesi sırasında bedel bloke edildiğinden usul ekonomisi de dikkate alınarak ve dava konusu taşınmaza arsa olarak kabulü ile emsal karşılaştırması yapan bilirkişi raporunda belirlenen bedelin uygun olduğu da gözetilerek davanın reddine dair İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kabulüne dair yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ile davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; bilirkişiler tarafından yeterli inceleme ve araştırma yapılmadığını, belirlenen bedelin fahiş olduğunu, dava konusu taşınmazın arsa niteliğinde olmadığını, davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalılar ... vd. vekilleri temyiz dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince verilen usulüne uygun süreler rağmen bedel bloke edilmediği hâlde, Bölge Adliye Mahkemesince usul ekonomisi gerekçesi ile davanın kabulüne dair karar verilmesinin hatalı olduğunu, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, ayrıca belirlenen bedelin çok düşük olup bilirkişi raporunun hatalı olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakameleri Kanun’un (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı idare vekilinin tüm, davalılar ... vd. vekilinin aşağıdaki hususlar kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2. İlk Derece Mahkemesince usulüne uygun verilen kesin sürelere rağmen fark bedel davacı idare tarafından bloke edilmediğinden davanın reddine karar verildiği, ancak istinaf aşamasında davacı idarenin fark bedeli bloke etmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince davanın reddine dair İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmış ise de davalılar ... vd. vekilinin usulüne uygun verilen kesin sürelerden sonra yatırılan fark bedel miktarını kabul etmediklerini ve davanın reddine dair hüküm kurulmasını istedikleri yönündeki beyanı gözetildiğinde adı geçen davalılar bakımından davanın reddine dair hüküm kurulması gerekli olup bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının reddine, davalılar ... vd. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Duruşmaya gelen davalılar ... vd. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden 21.09.2023 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince belirlenen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacı idareden alınarak davalılar ... vd.'ne verilmesine,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, davalı ... vd.'den peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,26.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.