"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin olarak açılan ilk davada saklı tutulan bölümün tahsili davasında yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekilli tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 395 ada 44 ve 45 parsel sayılı taşınmazlar için ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/560 Esas sayılı dosyası ile kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davasını fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak açtıklarını, bu dava 14.11.2017 tarihinde 2017/1107 Karar sayısı ile kabul edilerek 136.138,27 TL’nin davalı tarafından, taraflarına ödenmesine karar verildiğini, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesinin 2019/153 Esas, 2019/409 Karar sayılı ilamı ile ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/1041 Esas, 2017/1137 Karar sayılı ilamı kaldırılarak 249.908,90 TL hesaplanmış olup taleple bağlı kalınmak sureti ile karar verildiğini, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesinin kararı, Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 23.09.2020 tarihli ve 2019/13324 Esas, 2020/6994 Karar sayılı ilamı ile reddedilerek karar verildiğini ve yerel mahkeme kararının kesinleştiğini ancak ikinci kez ıslah etme hakları bulunmadığından geri kalan 113.770,63 TL bedel için bu ek davayı açmak zarureti hâsıl olmuştur.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde; husumet itirazında bulunarak uygulanan %300 objektif değer artışının doğru olmadığını ileri sürmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazlardan geçen ... Deresinde ... İlçesi Doğal Afet ve Taşkın Hasarları işi kapsamında çalışmalar yapıldığını, 2010/5 Sayılı Akarsu ve Dere Yataklarının Islahı konulu Başbakanlık Genelgesinin 9 uncu maddesigereği idareye sorumluluk yüklenilemeyeceğini, İlk Derece Mahkemesince belirlenen tazminatın ilk dava tarihi olan 22.06.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tazminine karar verildiğini ancak bu hususunun kamu zararına sebebiyet verecek nitelikte olup aynı zamanda kanuna aykırılık teşkil ettiğini, %300 objektif değer artış oranının çok yüksek olduğunu ileri sürerek kararı istinaf etmektedir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arazi niteliğindeki taşınmaza mahallinde yapılan keşif sonucu gelir metoduna göre değer biçilmesinin yöntem olarak doğru olup bilirkişi kurulunca uygulanan objektif değer artışı ve kapitalizasyon faiz oranının taşınmazın niteliğine uygun olduğu, taşınmazın davalı idarenin sorumluluk alanında olup husumetin doğru yöneltildiği anlaşılmakla, böylece mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekilli temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçelerinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdükleri sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ilk davada saklı tutulan kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat bedelinin tahsiline ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 109, 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.