"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında görülen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adıan tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece mahkeme kararının bozulmasına karar verilmişti.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştiri
Karar taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 33 ada 13 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazla ilgili kamulaştırma bedeli üzerinden sulh olmaya hazır olduklarını belirterek bu şekilde sulh olunması halinde hükmen tescil kararı verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 20.06.2016 tarihli ve 2015/134 Esas, 2016/244 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 19.11.2015 tarihli ve 2015/114 Esas,2015/452 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; taşınmaz üzerindeki yapının değeri tespit edilirken, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının değerlendirme yılına ait Yapı Yaklaşık Birim Maliyet Fiyatlarına göre bulunan m² bedelinin eskale edilmemesi gerektiği gibi dava konusu taşınmazın yaşına göre yıpranma payı oranında indirim yapılması gerektiği; hükmedilen bedele 17.07.2015 tarihinden karar tarihine kadar faiz yürütülmesine karar verildiği halde ayrıca 47.335,65 TL faiz bloke edildiği gözetilmeden mükerrer faiz ödemesine sebebiyet verildiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; mahkeme kararının gerekçe ve hüküm kısmının çelişkili olduğunu, delil kısmında hükmedilen bedelin 1.062.240,00 TL olarak belirtildiği; ancak hükümde 413.632,60 TL'ye hükmedildiğini, fazla bloke edilen bedel için faiz başlangıcı belirtilmediğini hükümdeki çelişki nedeniyle 17.07.2015 ila 19.11.2015 arası için belirlenen 43.115,85 TL faiz miktarının hatalı olduğunu, idare lehine vekâlet ücreti verilmediği ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; 06.10.2021 tarihine kadar yasal faiz işletmesi gerektiğini, yasal faiz alacaklarının 606.601,20 TL olduğunu, belirlenen zemin metrekare bedelinin düşük olduğunu ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarifli ve 5236 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesi İle 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09,2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma İle kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı, yapı bedelinin bozma ilamına uygun olduğu, ancak hükme esas alınan raporda davalının arsa payında hata yapıldığından toplam bedelin 1.062.240,00 TL olarak hesaplandığı, buna rağmen mahkemece doğru arsa payı üzerinden zemin bedelinin belirlendiği, bu sebeple 1.413.632,60 TL kamulaştırma bedeli tespitinde bir isabetsizlik olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen temyiz itirazlarından davalı vekilinin temyiz itirazlarının tümü, davacı idare vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışındaki sair itirazları kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
3. Hükmedilen bedele 17.07.2015 tarihinden ilk karar tarihine kadar faiz yürütülmesine karar verilmesi ile yetinilmesi ve bloke edilen faizin iadesine karar verilmesi gerekirken infazda tereddüt uyandıracak şekilde faize dair ödeme hükmü kurulması yerinde olmamıştır.
4. Fazla bloke edilen bedelin çekilme tarihine kadar varsa işlemiş nemaları ile iadesine karar verilmesi gerekmektedir.
Ne var ki bui hususlar bozmayı gerektirse de sözü edilen hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının hüküm fıkrasının 1 inci bendinden "daha önce depo edilen faizli kamulaştırma bedeli 1,599.324,10TL den yeni belirlenen bedelin 17/07/2015-19.11.2015 dönemi faizi olan 43.115,85TL ile birlikte toplamı olan 1,456,748,55 TL'nin mahsup edilmesine, fazladan bloke edildiği anlaşılan 142.575,65 TL' nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, " cümlesinin çıkarılmasına, yerine " bu bedele 17.07.2015 tarihinden ilk karar tarihi olan 19.11.2015 tarihine kadar yasal faiz işletilmesine, fazla bloke edilen 185.691,00 TL davalı tarafça çekilmiş ise (bu paranın anapara ve faizden oluştuğu gözetilerek), varsa çekilme tarihine kadar işlemiş nemaları ile davalıdan alınarak; çekilmemişse ilgili banka tarafından işlemiş nemaları ile davacı idareye iadesine" cümlesinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK
ONANMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz başvuru harcının Hazineye irat kaydedilmesine, davacı idareden peşin alınan temyiz harcının istenildiğine iadesine,
30.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.