Logo

5. Hukuk Dairesi2022/326 E. 2022/2148 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Bölge Adliye Mahkemeleri arasında yetki uyuşmazlığı nedeniyle, hangi Bölge Adliye Mahkemesi'nin esasa ilişkin istinaf incelemesi yapacağına dair ihtilaf.

Gerekçe ve Sonuç: Bölge Adliye Mahkemesi yargı çevresi değişikliğinden önce ihtiyati tedbir kararına ilişkin istinaf incelemesini yapan mahkemenin, 694 sayılı KHK'nin 136. maddesi ve 5235 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesi uyarınca, yargı çevresi değişikliğinden sonra esasa ilişkin istinaf incelemesinde de yetkili olduğu gözetilerek Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi'nin yetkili kılınmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ile Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Davacı tarafından davalı aleyhine ihtiyati tedbir talepli muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkin olarak 21/11/2018 tarihinde Kozluk Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açılmış ve mahkemece 21/11/2018 tarihli tensip tutanağı ile davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin, HMK madde 390 vd. maddeleri gereğince takdiren teminatsız olarak kabulüne karar verilmesi üzerine karara karşı davalı vekili tarafından süresi içerisinde yapılan itiraz mahkemece reddedilmiş, bu karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nin 28/02/2019 tarih, 2019/314 E. - 2019/235 K. sayılı kararıyla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 394/5 maddesi hükmü uyarınca istinaf başvuru talebinin reddine karar verilmiştir. Devam eden yargılama neticesinde ise mahkemece davanın reddine karar verilmiş olup kararın istinaf edilmesi üzerine Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ile Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Dairemize gelmiştir.

Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nce, istinaf talebine konu dava dosyasının daha önce Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nin 28/02/2019 tarihli ve 2019/314 Esas - 2019/235 Karar sayılı kararı ile istinaf incelemelerine konu edildiği gerekçesiyle Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun 26.06.2019 tarihli 230 sayılı kararı ve 5235 sayılı Kanunun Ek-1. maddesi uyarınca istinaf incelemesinin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılması gerektiğinden, 6100 sayılı HMK’nın 352/1-a maddesi uyarınca dava dosyasının Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesi için ilk derece mahkemesine iadesine karar verilmiştir.

Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nce, somut olayda dava Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi'nin faaliyete geçtiği 02.09.2019 tarihinden önce açılmış, dairece de istinaf incelemesi bu tarihten önce 28/02/2019 tarihinde yapılmış olup, inceleme geçici hukuki koruma niteliğindeki ihtiyati tedbir talebinin kabulü kararına yapılan itirazın reddine ilişkin ilk derece mahkemesince verilen karara yönelik olup esas yönünden bir değerlendirme yapılmadığı gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.

6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtay'a başvurulur. Aynı Kanunun 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.

694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılır.

Dosya kapsamında Kozluk Asliye Hukuk Mahkemesi'nde davalı aleyhine ihtiyati tedbir talepli muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkin olarak açılan davada mahkemece 21/11/2018 tarihli tensip tutanağı ile davacılar vekilinin ihtiyati tedbir talebinin, HMK madde 390 vd. maddeleri gereğince takdiren teminatsız olarak kabulüne karar verilmesi üzerine karara karşı davalı vekili tarafından süresi içerisinde yapılan itiraz mahkemece reddedilmiş, bu karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nin 28/02/2019 tarih, 2019/314 E. - 2019/235 K. sayılı kararıyla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 394/5 maddesi hükmü uyarınca istinaf başvuru talebinin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nce görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.

Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 14/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.