"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 36. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki arsa paylarının düzeltilerek tapu siciline tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili, bir kısım davalılar vekili Avukat ..., davalı ... vekili ve bir kısım davalılar vekili Avukat ... tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve bir kısım davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı ... vd. vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 25.04.2023 günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı ... vd. vekili Avukat ... ve ... vd. vekili Avukat ... ile aleyhine temyiz olunan davacı vekili Avukat ... gelmiş, diğer davalılar ve vekilleri duruşmaya katılmamışlardır.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; ana gayrimenkulde bulunan bağımsız bölümlere, değerleriyle doğru orantılı arsa payı verilmediğini, belediyedeki proje ile tapuya verilen mimari proje arasında kendi bağımsız bölümüne özgülenen arsa payı yönünden farklılık olduğu gerekçesiyle arsa paylarının düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Bir kısım davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının kötü niyetli olduğunu, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı ... vd. vekili, ... vd. vekili ve davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin dükkan olan taşınmazlarının arsa payına göre davalılara ait taşınmazların arsa paylarının yüksek olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalılar ... vd. vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, davacının bağımsız bölümleri 1989 tarihinde satın alırken arsa payı üzerinden belirlenmiş fiyata göre satın aldığını, bugüne kadar herhangi bir itirazın olmadığını, davacının arsa paylarını fahiş oranda artırdığını, kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
3. Davalılar ... ve ... vekili istinaf dilekçesinde özetle, bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, müvekkillerinin arsa paylarının düşürüldüğünü, davacının 1989 yılından bu tarafa herhangi bir itirazda bulunmadan taşınmazı kullandığını, kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek kaldırılmasını talep etmiştir.
4. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle, kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının iddiaları doğrultusunda mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili, bir kısım davalılar vekili, davalı ... vekili ve bir kısım davalılar vekili ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; maliki bulunduğu bağımsız bölümlerin kat irtifakı ve kat mülkiyeti kurulduğu tarih itibarıyla da çok değerli olduğunu, eksik araştırma ve inceleme yapıldığını ve istinaf taleplerinin incelenmediğini ileri sürmüştür.
2. Davalılar ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, davacının bağımsız bölümleri 1989 tarihinde satın alırken arsa payı üzerinden belirlenmiş fiyata göre satın aldığını, bugüne kadar herhangi bir itirazın olmadığını, davacının arsa paylarını fahiş oranda artırdığını, kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek bozulmasını talep etmiştir.
3. Davalılar ... ve ... vekili temyiz ilekçesinde özetle; bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, müvekkillerinin arsa paylarının düşürüldüğünü, davacının 1989 yılından bu tarafa herhangi bir itirazda bulunmadan taşınmazları kullandığını, kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek bozulmasını talep etmiştir.
4. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; raporların denetime elverişli olmadığını, kararın usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarafların kat maliki oldukları ana gayrimenkulde bağımsız bölümlerin arsa paylarının değerleriyle orantılı olup olmadığının tespiti ile yeni arsa paylarının tapu siciline tesciline ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 3 üncü ve 33 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Mahkemece yapılan yargılama esnasında dava konusu ana gayrimenkulün hangi tarihte kat irtifakı hangi tarihte kat mülkiyetine geçtiği tam olarak belirlenmemiştir.
3. Öncelikle ana gayrimenkule ilişkin kat irtifakı ve kat mülkiyeti tesisine esas belgelerin ilgili tapu müdürlüğünden getirtilerek, arsa paylarının belirlenmesi yahut kabulü hususunda davacının anılan belgelerde imzasının olup olmadığı araştırılmalı ve sonucuna göre davacının dava açmaktaki iyi niyeti değerlendirilerek inceleme yapılması gerekmektedir.
4. Dosyada mevcut bilirkişi raporunda bağımsız bölümlerin kat irtifakının kurulduğu tarihteki değerlerinin yukarıda açıklanan unsurları ve bu belirlemeye göre tapu sicilinde kayıtlı arsa paylarında düzeltilmesi gereken bir yanlışlık olup olmadığını açıkça saptamadığı, ayrıca bağımsız bölümlerin binada bulundukları yerleri ve yüzölçümleri açıkça belirtilmesine karşın her bir bağımsız bölümün kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulduğu tarihteki değerlerine etkili olabilecek diğer unsurların tek tek yazılıp açıklanmadığı ve bu bağımsız bölümlerin değerlerinin ayrı ayrı hesaplanmadığı, soyut bir biçimde değerlendirme yapılarak arsa paylarının yeniden belirlenmediği anlaşılmıştır. Davacının malik olduğu bağımsız bölüme ait arsa payının kat irtifakı kurulduğu tarihte değeriyle doğru orantılı verilmediğini somut olarak ispat edemediği gibi uzunca müddet mevcut arsa payına itiraz etmediği görülmüştür.
5. Mahkemece, yukarıda açıklanan hususlar doğrultusunda arsa paylarının belirlenmesinde esas alınacak olan bağımsız bölümlerin kat irtifakı kurulduğu tarih itibarıyla değerlerini olumlu veya olumsuz etkileyen tüm unsurların incelenip irdelenmesi, bağımsız bölümlerin kat mülkiyeti kurulduğu tarihteki, cinsi, bulunduğu kat, alanı, ısıtma ve aydınlatma süreleri, mimari kullanımı ve konumu, cephesi, manzarası gibi hususların yeniden değerlendirilmesi için bilirkişi kurulundan yeniden ek rapor alınması, arsa paylarının düzenlenmesini gerektirecek bir hususun olup olmadığının araştırılıp, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme sonucu davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı ve bir kısım davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
03.09.2022 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 8.400,00 TL vekâlet ücretinin davalı ... vd. ile davalı ... vd.'den alınarak davacıya, 8.400,00 TL vekâlet ücretinin de davacıdan alınarak davalı ... vd. ile ...'a verilmesine,
Davacı ve davalılardan peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.