"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Küre Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) 36 ncı maddesi uyarınca irtifak hakkı tesisi ile bu hakkın davacı idare adına tescili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın, davalı ... ... yönünden husumetten, diğer davalılar yönünden ise hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usûl eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; dava konusu Kastamonu ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 102 ada 30 ve 34 parsel sayılı taşınmazların 1987 yılında o zamanki zilyedi olan Kemal ve Burhan Kayıkçı adlarına yürütülen kamulaştırma işlemleri sonucu 740 m²lik kısmına irtifak hakkı tesis ve tescil edildiğini, daha sonra yürütülen kadastro işlemleri ile davalılar adına tespit gören taşınmaz üzerine maddi hata sonucu davacı idare lehine tesis ve tescil edilen 740 m²lik irtifak hakkının kayıtlara geçirilmediğini bu nedenle dava konusu taşınmazların üzerindeki 740 m²lik irtifak hakkının tesisi ve tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun (3402 sayılı Kanun) 12 nci maddesi gereği hak düşürücü süreden davanın reddini, 36 ıncı maddenin (A) bendi gereğince davanın açılmasına sebebiyet vermediklerinden yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yüklenilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Bir kısım davalılar ise cevap dilekçelerinde; davayı kabul ettiklerini; ancak davanın açılmasına sebebiyet vermediklerinden yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yüklenilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın davalı ... yönünden husumetten, diğer davalılar yönünden ise esastan reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili; davanın hak düşürücü süreden sonra açılması nedeniyle reddine karar verildiğini, 5841 sayılı Kanun ile 3402 sayılı Kadastro Kanun'un 12 nci maddesinin 3 üncü fıkrasına eklenen cümlesinin Anayasa Mahkemesinin 12.05.2011 tarihli ve 2009/31 Esas, 2011/77 sayılı kararı ile iptal edildiğini bu nedenle 10 yıllık hak düşürücü sürenin uygulanmaması gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Kastamonu ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 102 ada, 34 ve 35 parsel sayılı taşınmazların kadastro tutanaklarının 29.05.2006 tarihinde kesinleştiği ve 3402 sayılı Kanun'un 12 nci maddesinde belirtilen hüküm gereğince 10 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmayan davanın reddi ile mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2942 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesi uyarınca tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun’un “Kamulaştırmadan sonra alınan tapu kaydının iptali” kenar başlıklı 36 ıncı maddesi.
3. 3402 sayılı Kanun’un “Kadastro tutanaklarının kesinleşmesi ve hak düşürücü süre” kenar başlıklı 12 inci maddesinin üçüncü fıkrası
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu Kastamonu ili, ... ilçesi, ... Mahallesi, 102 ada 30 ve 34 parsel sayılı taşınmazların kadastro tespit tutanaklarının 29.05.2006 tarihinde kesinleştiği ve davanın 3402 sayılı Kanun'un 12 nci maddesinin üçüncü fıkrasında öngörülen 10 yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı anlaşıldığından ve bu hususun kamu düzenine ilişkin olduğu gözetilerek davanın usulden, davalı ... yönünden husumetten reddine ilişkin olarak ilk derece mahkemesinden verilen karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı İdareden peşin alınan temyiz harcının hazineye irat kaydına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,25.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.