"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Rücuen tazminat istemine ilişkin olarak açılan davada, Zonguldak 2. Asliye Hukuk ve Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik-yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarının rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Zonguldak 2. Asliye Hukuk Mahkemesince, davalı müflisin Ankara 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 28.12.2016 tarihli ve 2015/483 Esas, 2016/759 Karar sayılı kararı ile iflas erteleme talebinin reddi ile iflasına karar verildiği, kararın Yargıtay (Kapatılan) 23. Hukuk Dairesinin 05.02.2018 tarihli ve 2017/2881 Esas, 2018/239 Karar sayılı kararı ile onanmasına karar verildiği, iflas tasfiye işlemlerinin Ankara 21. İcra (İflas) Müdürlüğünün 2016/37 Esas numaralı dosyası ile yürütüldüğü, iflas masasının oluşturulduğu, bu nedenle, davalı müflis şirkete karşı açılan davanın İİK’nın 235. maddesi gereğince “kayıt-kabul (sıra cetveline itiraz) davası” niteliğinde olduğunun kabulünün gerektiği, bu davalarda iflasa karar verilen yerdeki ticaret mahkemesinin görevli ve kesin yetkili olduğu gerekçesiyle görevsizlik ve yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesince ise, davalı müflis şirketlerin Ankara 6. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 28/12/2016 tarihli ve 2015/483 Esas, 2016/759 Karar sayılı kararı ile iflasına karar verildiği, davacı tarafça Zonguldak 2. İş Mahkemesinin 14/12/2018 tarihli ve 2017/918 Esas, 2018/1114 Karar sayılı dosyasında verilen karar nedeni ile İstanbul 3. İcra Müdürlüğünün 2019/1489 Esas sayılı dosyasına 16/05/2019 tarihinde yani iflastan sonra ödeme yapıldığı, iflastan sonra doğan alacaklar için İİK'nın 235/2. maddesinin ilk cümlesindeki gibi kayıt kabul ve 154/3. maddesindeki gibi iflas davaları için ticaret mahkemelerinin görevli olduğu yolundaki açık bir düzenleme bulunmadığından, somut olayda görevli mahkemenin davanın açıldığı tarih itibariyle yürürlükte olan 6100 sayılı HMK'nın 2/1. maddesi uyarınca, dava konusunun değer miktarına bakılmaksızın asliye hukuk mahkemesi olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, daha önce Zonguldak 1. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen görevsizlik kararı olduğu bu nedenle yargı yerinin belirlenmesi gerektiği gerekçesiyle dosya Dairemize gönderilmiştir.
Yargı yeri belirlenmesini gerektiren sebepler 6100 sayılı HMK'nın 21. maddesinde “(1) Aşağıdaki hâllerde, davaya bakacak mahkemenin tayini için yargı yeri belirlenmesi yoluna başvurulur:
a) Davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin davaya bakmasına herhangi bir engel çıkarsa,
b) İki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesi konusunda bir tereddüt ortaya çıkarsa,
c) İki mahkeme de görevsizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse,
ç) Kesin yetki hâllerinde, iki mahkeme de yetkisizlik kararı verir ve bu kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşirse” şeklinde düzenlenmiştir.
Somut olayda, Zonguldak 2. Asliye Hukuk Mahkemesince kendi yargı çevresinde olan asliye ticaret mahkemesine görevsizlik kararı verilmesi (o mahkemece de gerekiyorsa yetkisizlik kararı verilmesi) gerekirken; farklı yargı çevresindeki Ankara Asliye Ticaret Mahkemelerine görevsizlik ve yetkisizlik kararı verildiği, Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesince de uyuşmazlığın çözümünde asliye hukuk mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verildiği, bu kararın da kesinleşmesi üzerine dosyanın yargı yerinin belirlenmesi için Dairemize gönderildiği anlaşılmaktadır. Oysa ki, olumsuz görev uyuşmazlığından bahsedilebilmesi için Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesince kendi yargı çevresi içindeki asliye hukuk mahkemelerine yönelik görevsizlik kararı verilerek dosyanın gönderilmesi, şayet o mahkemece de görevli olunmadığı düşünülürse Ankara Asliye Ticaret Mahkemesine yönelik görevsizlik kararı verilmesi ve bu kararın kesinleşmesi gerektiği nazara alındığında yargı yeri belirlenmesi için aranan "iki mahkeme arasında olumsuz görev uyuşmazlığı bulunması" koşulunun henüz gerçekleşmediği kuşkusuzdur. Bu nedenle yargı yeri belirlenmesi koşulları oluşmadığından dosyanın mahalline iadesine karar vermek gerekmiştir.
Bu aşamada yargı yeri belirleme koşulları bulunmayan dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 10/10/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.