"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/355 Esas, 2023/366 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Ankara 45. Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.04.2023 Tarihli ve 2022/509 Esas, 2023/167 Karar Sayılı Kararı
Davacının yerleşim yerinin Almanya olduğu, nüfusa kayıtlı olduğu yerin ise Konya/Kulu olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Kulu Asliye Hukuk Mahkemesinin 22.06.2023 Tarihli ve 2023/355 Esas, 2023/366 Karar Sayılı Kararı
Dava dilekçesinde davacının Almanya da ikamet ettiğinin belirtildiği, Türkiye'de ikamet adresi olmadığı, ... Başkonsolosluğu'nun 12.10.2022 tarihli 1789 sayılı vekaletnamesinde de davacının adresinin Almanya olarak belirtildiği anlaşılmakla davacının Türkiye'de yerleşim yeri olmadığı, davacının sakin olduğu adresin bulunmadığı, davacının son yerleşim yeri adresi de bulunmadığından, bahisle 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un ( 5718 sayılı Kanun) 41 inci maddesi gereğince mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun (5490 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi uyarınca nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 5490 sayılı Kanun’un “Nüfus davaları” başlıklı 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi şöyledir:
“Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır. Kayıt düzeltme davaları nüfus müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara bağlanır.”
3. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
4. 5718 sayılı Kanun’un “Türklerin kişi hâllerine ilişkin davalar” başlıklı 41 inci maddesi şöyledir:
“Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye’de yer itibariyle yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yer, Türkiye’de sâkin değilse Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görülür.”
C. Değerlendirme
Dosya kapsamından, nüfus kaydı düzeltilmesi istenilenin yerleşim yeri adresinin Gückingen/Almanya Federal Cumhuriyeti, adres kayıt sistemine kayıtlı yerleşim yeri adresinin bulunmadığı, nüfus siciline kayıtlı olduğu yerin ise Kulu/Konya olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın Kulu Asliye Hukuk Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Kulu Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
05.02.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.