"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2022/973 Esas, 2022/1649 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Gazipaşa Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.03.2022 Tarihli ve 2021/724 Esas, 2022/196 Karar Sayılı Kararı
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın ticari işlemlerinden kaynaklanan alacak davası olup mutlak ticari dava niteliğinde olduğu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun (6102 sayılı Kanun) 7 nci maddesi uyarınca uyuşmazlığın çözümünde görevli mahkemenin ticaret mahkemesi olacağı, 6102 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden itibaren Kanun'un 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince asliye hukuk mahkemeleri ile asliye ticaret mahkemeleri arasındaki ilişkinin işbölümü olmaktan çıkarak görev ilişkisi haline geldiği, göreve ilişkin kuralların kamu düzeni ile ilgili olup mahkemece kendiliğinden dikkate alınması gerektiği, bu kapsamda Gazipaşa ilçesinde Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmamakla birlikte Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulunun 07.07.2021 tarihli ve 608 sayılı kararı ile Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin faaliyetine geçirilmesine karar verildiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
B. Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin 25.11.2022 Tarihli ve 2022/973 Esas, 2022/1649 Karar Sayılı Kararı
Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulunun 07.07.2021 tarih 608 karar sayılı kararı ile asliye ticaret mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine; Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesinin 08.07.2021 tarihli ve 568 sayılı kararı ile de Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin 01.09.2021 tarihi itibari ile faaliyete geçirilmesine karar verildiği, Gazipaşa Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.09.2021 tarihinden önce açılan davalar yönünden Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatının kaldırıldığına dair bir karar bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, limited şirket ortağının sorumluluğuna ilişkin davada görevli mahkemenin belirlenmesine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun)"İnceleme yeri" başlıklı 22 nci maddesinin 2 nci fıkrası şöyledir.
“İki mahkemenin aynı dava hakkında göreve veya yetkiye ilişkin olarak verdikleri kararlar kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleştiği takdirde, görevli veya yetkili mahkeme, ilgisine göre bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca belirlenir.”
2. 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun “Ticaret mahkemelerinin iş sahası” başlıklı 5 inci madde şöyledir:
“Aksine hüküm olmadıkça, dava olunan şeyin değerine göre asliye hukuk veya sulh hukuk mahkemesi ticari davalara dahi bakmakla vazifelidir. Şu kadar ki; bir yerde ticaret mahkemesi varsa, asliye hukuk mahkemesinin vazifesi içinde bulunan ve bu Kanun'un 4 üncü maddesi hükmünce ticari sayılan davalarla hususi hükümler uyarınca ticaret mahkemesinde görülecek diğer işlere ticaret mahkemesinde bakılır. İkinci fıkrada yazılı hallerde, munhasıran iki tarafın arzularına tabi olmıyan işler hariç olmak üzere, bir davanın ticari veya hukuki mahiyeti itibariyle mahkemenin iş sahasına girip girmediği yalnız iptidai itiraz şeklinde taraflarca dermeyan olunabilir. İtiraz varit görüldüğü takdirde dosya ilgili mahkemeye gönderilir; bu mahkeme davaya bakmaya mecburdur; ancak, davanın mahiyetine göre tatbikı gerekli usul ve kanun hükümlerini tatbik eder. Ticari bir davanın hukuk mahkemesi, ticari olmıyan bir davanın ticaret mahkemesi tarafından görülmesi hükmün bozulması için yalnız başına kafi bir sebep teşkil etmez. Vazifesizlik sebebiyle dava dilekçesinin reddi halinde yapılacak muamelelere ve bunların tabi oldukları müddetlere dair usul hükümleri, iş sahasına ait iptidai itirazın kabulü halinde de tatbik olunur.”
3. 6102 sayılı Kanun’un “Ticari davalar ve çekişmesiz yargı işlerinin görüleceği mahkemeler” başlıklı 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası şöyledir:
“Asliye ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümleri uygulanır.”
4. 6102 sayılı Kanun’un Geçici Madde 9 uncu maddesi şöyledir:
“Bu Kanunun göreve ilişkin hükümleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış olan davalarda uygulanmaz. Bu davalar, açıldıkları tarihte yürürlükte bulunan Kanun hükümlerine tabidir.
”
C. Değerlendirme
1. Dava tarihi itibariyle yürürlükteki 6762 sayılı Kanun uyarınca ayrı ticaret mahkemesi bulunan yerlerdeki ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi arasındaki ilişki (görev değil) işbölümüne ilişkindir. Dava tarihinde Gazipaşa'da ayrı ticaret mahkemesi bulunmayıp, Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulunun 07.07.2021 tarihli ve 608 sayılı kararıyla Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi yargı çevresinin Alanya Ağır Ceza Mahkemeleri yargı çevresi olarak belirlenerek, Hâkimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesinin 08.07.2021 tarihli ve 568 sayılı kararı ile de Alanya Asliye Ticaret Mahkemesinin 01.09.2021 tarihi itibari ile faaliyete geçirilmiştir. Dava tarihinde müstakil asliye ticaret mahkemesi bulunmadığından iş bölümü itirazından sözedilemez.
2. Somut uyuşmazlıkta dava 16.07.2007 tarihinde açılmıştır. Ticari dava niteliğindeki uyuşmazlığın 6102 sayılı Kanun'un geçici madde 9 uncu maddesindeki özel düzenleme sebebiyle Gazipaşa Asliye Hukuk Mahkemesince (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Gazipaşa Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
05.02.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.