"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2023/382 Esas, 2023/93 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İstanbul Anadolu 4. Tüketici Mahkemesinin 05.03.2021 Tarihli ve 2020/509 Esas, 2021/404 Karar Sayılı Kararı
Davanın kabulüne kararı verilmiş, kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 46. Hukuk Dairesinin 01.06.2023 tarihli ve 2021/2234 Esas, 2023/1334 Karar sayılı kararı ile "tapu devrinin yapıldığı eldeki dava ile emsal davalarda davanın kabulü ve sözleşmenin geçersizliğinin tespiti ile bedel iadesine karar verilmesi ihtimalinde tapunun iadesinin temini kapsamında iptali ve tescili zorunlu olduğundan; huzurdaki davanın taşınmazın aynına ilişkin olmadığının ileri sürülemeyeceği, kamu düzenine ilişkin kesin yetki hali olan tapunun iptali ve tescili kararının taşınmazın bulunduğu yargılama sahası dışındaki mahkeme tarafından verilmesinin mümkün olmadığı, tapu kayıtlarına göre taşınmazın Yalova İli, yargı çevresine bağlı Termal İlçesi’nde bulunduğunun anlaşıldığı, mahkemece yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken esasa ilişkin hüküm kurulmasının hatalı olduğu" gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
B. İstanbul Anadolu 4. Tüketici Mahkemesinin 04.09.2023 Tarihli ve 2023/631 Esas, 2023/879 Karar Sayılı Kararı
Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkili olduğu, tapu kayıtlarına göre taşınmazın Yalova İli yargı çevresine bağlı Termal İlçesi’nde bulunduğu, bu haliyle taşınmazın aynına yönelik bir hüküm kurulacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
C. Yalova Tüketici Mahkemesinin 24.10.2023 Tarihli ve 2023/382 Esas, 2023/93 Karar Sayılı Kararı
Somut olayda, davacının davayı İstanbul Anadolu Tüketici Mahkemesinde açarak yetkili mahkemeyi seçmiş olduğu, eldeki dosyanın taşınmaz aynına ilişkin olmadığı bu sebeple kesin yetkinin de söz konusu olmayacağı, yetkisizlik kararı veren İstanbul Anadolu 4. Tüketici Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, devremülk sözleşmesinden cayma hakkı kullanıldığından bahisle ödenen bedelin iadesi için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6502 sayılı Kanun’un 73 üncü maddesinin beşinci fıkrası şöyledir:
“Tüketici davaları, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabilir.”
3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun’un (6100 sayılı Kanun) “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ıncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”
C. Değerlendirme
1. Dosya kapsamından, uyuşmazlık taraflar arasındaki devremülk sözleşmesinin cayma hakkı kullanıldığından bahisle feshi ve verilenin iadesi istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır.
2. 6502 sayılı Kanun'un 73 üncü maddesinin beşinci fıkrasında tüketici davalarının, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabileceği belirtilmişse de bu kural 6100 sayılı Kanun'un yetkiye ilişkin kurallarının yanında bir ek yetki kuralıdır.
3. Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
4. Somut olayda, dava tarihi itibariyle yerleşim yeri Kartal/İstanbul olan davacının davayı, 6502 sayılı Kanun'un 73 üncü maddesinin beşinci fıkrasına uygun olarak yerleşim yerinin bulunduğu İstanbul Anadolu Mahkemelerinde açarak yetkili mahkemeyi seçmiş olduğu anlaşıldığına göre uyuşmazlığın, İstanbul Anadolu 4. Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İstanbul Anadolu 4. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
26.02.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.