"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2511 Esas, 2023/1534 Karar
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Malatya ili, Yazıhan ilçesi, ... Mahallesi, ... Mevkiinde kain 38 parsel sayılı taşınmazın ifrazen 228 parsel kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili ile yol olarak terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkillerinin maliki olduğu taşınmazın kısmen kamulaştırılmasına karar verildiğini, kurum ile müvekkilleri arasında uzlaşma sağlanamadığını, taşınmazlara el atılmasından iki yıl sonra davacının taşınmazın bedel tespitini yaparken parselin kadastro tespiti ve tapuya tescili tarihinde devlet tarafından yapılan sulama tessilerinden faydalanmamasını göz önünde bulundurarak yasal olarak susuz tarla olarak tapuya tescilini dikkate alarak taşınmaza susuz tarla olarak kıymet takdiri yaptığını, taşınmazın birinci sınıf sulu tarla olduğunu, taşınmazın Malatya'ya, Yazıhan ilçesine ve Hekimhan ilçe merkezine çok yakın mesafede olduğunu, Sivas-Malatya ana yoluna cepheli olduğunu, taşınmaza ulaşım ve üretilen ürünlerin pazarlanmasında hiçbir sıkıntı bulunmadığından dolayı objektif değer artışının dikkate alınması gerektiği halde kurumun bu durumu göz ardı ettiğini belirterek, bu durumun da kamulaştırma bedelinin tespitinde dikkate alınması gerektiğini, bedelin müvekillerine verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalılara derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile yol olarak terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalı maliklerinden ...'ın ölü olduğunun karar başlığında gösterilmediğini, kamulaştırma bedelinden fazla paranın bankaya bloke edildiğini, depo edilen paranın hangi bankaya ne kadar bloke edildiğinin belli olmadığını, dava konusu taşınmazın tüm alanının 3.188 m² olduğunu, lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın sulu tarım arazisi niteliğinde olduğunu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda taşınmaza net gelir yöntemine göre değer biçilmesinde ve dava konusu taşınmazın konumu ve bilirkişi kurulu raporunda belirtilen özellikleri dikkate alınarak gelir metoduna göre belirlenen m² birim fiyatına uygun objektif değer artış oranı uygulanarak kamulaştırma bedelinin hesaplanmasında bir isabetsizlik bulunmadığını ancak fark bedel olan 37.528,95 TL'ye davanın açıldığı tarih olan 28.02.2017 tarihinden 4 ay sonrasına tekabül eden 29.06.2017 tarihinden ikinci karar tarihine kadar yasal faiz işletilmesi gerektiğini, idarece fazladan depo edilen 3.765,46 TL'nin davacı idareye iadesi gerektiğini, infazda tereddüte yol açacak şekilde mahkemece tespit edilen kamulaştırma bedelinin davalılara ödenmesine karar verilmesi ile gerekçeli karar başlığında tapu kayıt maliklerinden muris ...'ın ölü olduğu belirtilmek suretiyle mirasçılarına yer verilmesi gerekirken, bu hususun göz ardı edilmemesi gerektiğini, dava konusu ... Mahallesi 228 sayılı parselin yüzölçümünün 3.188,99 m² olduğu ve taşınmazın tamamının davacı idare tarafından kamulaştırıldığı hâlde, "taşınmaza ilişkin 3188,99 m² lik kısmının iş bu taşınmazdan ifrazı ile davacı idare adına tesciline, yol olarak terkinine" şekilde karar verilmesinin de doğru görülmediğini belirtilerek davacı idare vekili istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arazi niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca net gelir metodu esas alınarak değer biçilmesinde, adil ve hakkaniyete uygun olarak tespit edilen bedelin davalılara ödenmesinde, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile yol olarak terkinine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.