"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/448 Esas, 2023/681 Karar
KARAR : Ret
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkeme bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Mersin ili, ... ilçesi, ... Mahallesi ... ada ... parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Kamulaştırma istemine itiraz etmediklerini; ancak tespit edilecek bedele itiraz ettiklerini, taşınmazın gerçek değerinin tespit edilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 08.09.2014 tarihli ve 2013/736 Esas, 2014/428 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 08.09.2014 tarihli ve 2013/736 Esas, 2014/428 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18 Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonucunda; dosyada mevcut ... Belediye Başkanlığı’nın 16.05.2014 tarihli yazısında ... ada ... parsel sayılı taşınmazın imar durumuna ilişkin bilgi verildiği, dava konusu ... ada ... parselle ilgili bir bilginin olmadığı anlaşılmıştır. Dava konusu taşınmazın arsa mı arazi mi olduğu araştırılarak, arsa ise emsal karşılaştırması, arazi ise net gelir metoduna göre değerlendirme yapılması gerektiğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 03.01.2017 tarihli ve 2016/68 Esas, 2017/1 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespitine, tapu kaydının iptali ile davalı idare adına tesciline karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 03.01.2017 tarihli ve 2016/68 Esas, 2017/1 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; bozma gereklerinin yerine getirilmediği, bozma kararı öncesi kararda taşınmazdaki ağaçlara bedeline hükmedilmediği ve ağaç bedeli bozmaya konu edilmediği hâlde, Mahkemece davacı idare lehine usuli kazanılmış hak oluşturacağı gözetilmeden, bozma kararı sonrasında ağaç bedelinin hesaplamaya dahil ederek fazla bedel tespiti, 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesine 6459 sayılı Kanun’un 6 ncı maddesi ile eklenen hüküm uyarınca, dört ay içerisinde sonuçlandırılamayan davada, bozmadan önce tespit edilen kamulaştırma bedelinden acele el koyma bedeli mahsup edildikten sonra kalan 46.098,47 TL’ye 01.04.2014 tarihinden ilk karar tarihine, bozma sonrası oluşan fark bedel olan 76.685,58 TL'ye 17.04.2014 tarihinden son karar tarihi olan 03.01.2017 tarihine kadar yasal faiz işletilmesi gerektiği halde,infazda sorun yaratacak şekilde faize hükmedilmesi ve 28.04.2018 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 7139 sayılı Kanun’un 6 ncı maddesi gereğince DSİ Genel Müdürlüğü harçtan muaf hale geldiğinden, DSİ Genel Müdürlüğü aleyhine harca hükmedilmesi nedenleriyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 07.05.2019 tarihli ve 2018/814 Esas, 2019/418 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespitine, tapu kaydının iptali ile davalı idare adına tesciline karar verilmiştir.
E. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin 07.05.2019 tarihli ve 2018/814 Esas, 2019/418 sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; bozma gerekleri yerine getirilmediği belirtilerek yeniden emsal karşılaştırması yapılması gerektiğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
F. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Üçüncü Karar
Mahkemenin 19.06.2023 tarihli ve 2020/448 Esas, 2023/681 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespitine, tapu kaydının iptali ile davalı idare adına tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; idare tarafından hazırlanan kıymet takdir raporu bilimsel ve bölge gerçekleriyle bağdaştığı hâlde, hükme esas raporda bedelin yüksek hesaplandığını, dava konusu taşınmaz için kapitalizasyon faiz oranının en az %6-7 olarak tespit edilmesi ve hesaplamanın ona göre yapılması gerektiğini, yargılamanın uzamasına müvekkil idare sebebiyet vermediği hâlde, kamulaştırma bedeline faiz uygulanmasının doğru olmadığını ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kamulaştırmaya konu su borularının müvekkile ait taşınmazın ortasından geçtiğini kamulaştırma bedelinin oldukça düşük olduğunu, kamulaştırma işlemi zeminden sulama suyu borusu geçirmek şeklinde olduğu için müvekkile ait olan taşınmaz üzerinde inşaat yapma ihtimalinin ortadan kalktığını ve sulama suyu borusu parselin ortasından geçtiğinden arsa bütünlüğünü bozduğunu, geri kalan parçanın değerinin de azaldığını, ancak bu hususun dikkate alınmadığını ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 ve 12 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihaî kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun kararın ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, aşağıda yazılı kalan harcın davalıdan alınmasına,
27.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.