"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/161 Esas, 2023/196 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Gaziantep 14. Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.10.2022 Tarihli ve 2022/2 Esas, 2022/299 Karar Sayılı Kararı
Davacı vekili müvekkili şirketin ... Hastanesi olarak faaliyet gösterdiğini, bu çerçevede imzalanan Sağlık Hizmeti 2018 tarihli satın alma sözleşmesi imzaladığını, yapılan sağlık hizmetlerinin karşılığının bir kısmının ... tarafından ödendiğini, ancak davalı kurum tarafından cezai işlem uygulandığını, toplam 126.075,00 TL tutarındaki cezai şartın müvekkili kurumdan tahakkuk etmiş olduğunu ve ... tarafından alacaklarından tahsili uygulamasının iptaline karar verilmesini talep ettiği, kurumdan ibraz edilen hizmet alım sözleşmesinin 17 nci maddesinde yetkili mahkemenin düzenlendiği ve Ankara Mahkemelerinin yetki olduğunun belirlendiği, davada kesin yetki kurulanın bulunmaması nedeniyle usulüne uygun yapılan yetki sözleşmesinin geçerli olduğu, davacı tarafından yetkisiz mahkemede dava açıldığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesinin 04.04.2023 Tarihli ve 2023/161 Esas, 2023/196 Karar Sayılı Kararı
Somut uyuşmazlıkta kesin yetki durumu bulunmadığı ve tarafların yetki itirazı ileri sürmediği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, cezai işlemin iptali istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun'un “Yetki sözleşmesi” başlıklı 17 nci maddesi şöyledir:
“Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.”
3. 6100 sayılı Kanun'un “Yetki sözleşmesinin geçerlilik şartları” başlıklı 18 inci maddesinin dördüncü fıkrası şöyledir:
“(1) Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyecekleri konular ile kesin yetki hâllerinde, yetki sözleşmesi yapılamaz.
(2) Yetki sözleşmesinin geçerli olabilmesi için yazılı olarak yapılması, uyuşmazlığın kaynaklandığı hukuki ilişkinin belirli veya belirlenebilir olması ve yetkili kılınan mahkeme veya mahkemelerin gösterilmesi şarttır.
”
4. 6100 sayılı Kanun'un “Yetki itirazının ileri sürülmesi” başlıklı 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrası şöyledir:
“Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir.”
C. Değerlendirme
Dosya kapsamından taraflar arasındaki uyuşmazlıkta kesin yetki durumu bulunmadığı ve davalı tarafça cevap dilekçesi ile birlikte yetki itirazında bulunulmadığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki sözleşmede yetkili mahkeme belirlenmiş olsa dahi yetki itirazı, bir ilk itiraz olarak ileri sürülebilir; mahkeme yetkisizliğini kendiliğinden (re'sen) nazara alamaz. Bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı Gaziantep 14. Asliye Hukuk Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Gaziantep 14. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
11.03.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.