"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1204 Esas, 2022/3583 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Cizre 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/91 Esas, 2022/162 Karar
Taraflar arasında 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekilince istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ve davalı ... vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Şırnak ili, ... ilçesi, ... köyü 178 ada 1 ve 180 ada 14 parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedellerinin tespitini ve kamulaştırılan taşınmazların davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; birden fazla taşınmaz için tek dava açılmasının kabul edilemeyeceğini, uzlaşma görüşmelerinin anlaşmazlıkla sonuçlandığını, bu nedenle taşınmazların yapılacak keşif ile kamulaştırma bedellerinin tespiti ile yargılama gideri ve ücreti vekâletin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 16.03.2022 tarihli ve 2020/91 Esas, 2022/162 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı ...’a ödenmesine, dava konusu taşınmazların davalı Ferah Aydın adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline, göl alanı olarak tapudan terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişilerce tel çit bedeli hesaplandığını oysaki sökülüp götürülebilen muhdesatların bedelinin hesaplamalara dahil edilmemesi gerektiğini, objektif değer artışı ve kapitalizasyon faiz oranınına itiraz ederek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; muhdesatların askı ilan tarihinden önce yapıldığını, zaten askı ilanının usulüne uygun yapılmadığını, dava tarihi ile askı ilan tarihi arasında 5 yıllık süre olduğunu, yapılarda %40 amortisman kesilmesinin doğru olmadığını, taşınmazın nitelendirilmesinde hataya düşüldüğünü, fıstık ağaçları 6 yaşında gösterildiğini oysaki 15-20 yaş grununda olup verim alındığını ve kapama fıstık bahçesi olarak değerlendirilmesi gerektiğini, kaldırma kararı öncesi 511 adet fıstık tespit edilmişken ek raporda bu sayının 194 olduğunu ve fahiş bir fark ile yanlış değerlendirme yapıldığını, kıymet takdir raporunda dahi 7 yaşlarında 130 adet fıstık ağacının ve 6 yaşlarında 110 adet nar ağacının bulunduğu tespit edilmesine karşılık ve davacının kabul niteliğindeki bu beyanlarının da altında ağaç sayısı ve yaşların tespitinin kabul edilemeyeceğini, yörede mutat olarak ekilen münavebe ürünlerine yer verilmediğini, buğday samanının resmi verilerine uyulmadan değerlendirildiğini ve sulu arazi niteliğindeki taşınmaz için %4 kapitalizasyon faiz oranı ile uygulanan objektif değer artış oranına itiraz ederek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin kararı ile dava konusu taşınmazlardan 180 ada 14 parsel sayılı taşınmazın sulu tarım arazisi vasfında kabul edilerek buğday (saman) karpuz münavebesinin uygulanarak, %5 oranında kapitalizasyon faiz oranı ve %40 oranında objektif değer artışı uygulanarak 16,33 TL/m², 178 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kapama nar bahçesi vasfında kabul edilerek %5 kapitalizasyon faizi oranı ve %25 objektif değer artışı uygulanarak 62,72 TL/ m² değeri üzerinden dava konusu taşınmazların değerinin tespit edilmesi doğru olduğundan, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin bir numaralı alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdükleri sebepleri tekrar ederek kararı temyiz etmektedir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tarım arazisi ve kapama nar bahçesi niteliğindeki Şırnak ili, ... ilçesi, ... köyü, 178 ada 1 ve 180 ada 14 parsel sayılı taşınmazların zemininin 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri üzerinden değer biçilmesi ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesi yerindedir.
3.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilesine.
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.