"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1363 Esas, 2022/3084 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kahramanmaraş 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/16 Esas, 2021/46 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tesciline ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ve davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince davacı idare yönünden istinaf başvurusunun reddi ile davalılar vekillerinin ise kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine,Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Kahramanmaraş ili, Dulkadiroğlu ilçesi, ... Mahallesi 1242 ada 82 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın müvekkili idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar ... ve ... vekili cevap dilekçesine özetle; dava konusu taşınmaza emsal taşınmazlar ve müvekkillerinin mağduriyeti dikkate alınarak bedel tespit edilmesini ve tespit edilecek bedelin yargılama süreci de dikkate alınarak en yüksek oranda faizi ile birlikte müvekkillere ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın vasfının arsa olarak değerinin tespit edilerek, kamulaştırma bedelinin belirlenmesini, dava tarihinden itibaren 4 aylık sürenin sonundan, karar tarihine kadar işleyecek yasal faizinin davacı idareden alınarak müvekkillere ödenmesini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacı idareye yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalılara ödenmesine, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın arsa vasfında olmadığını, emsal alınan taşınmazların dava konusu taşınmaza emsal olabilecek nitelikte olmadığını, davacı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, dava konusu taşınmazdan %40 düzenleme ortaklık payı kesintisi yapılması gerektiğini ileri sürmüştür.
2.Davalılar ... ve ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazla aynı kamulaştırma kapsamında bulunan ve kısmen imarlı alanda kalan komşu 1242 ada 16 parsele Kahramanmaraş 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 2016/821 Esas dosyasında yapılan keşifte aynı dava tarihi itibarıyla arsa vasfıyla 300 TL /m² değer verilip söz konusu metrekare birim fiyatının istinaf ve Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiğini, somut dosyada belirlenen m² birim fiyatının düşük belirlendiği ileri sürmüştür.
3. Davalılar ... vd. vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazla aynı kamulaştırma kapsamında istinaf ve temyiz incelemesinden geçen 1242 ada 16 parsele 300,00 TL/m² ve komşu 1242 ada 153 ve 157 parsel sayılı taşınmazlara 320,00 TL/m² değer biçildiği gözetilerek dava konusu taşınmaza da 300,00 - 320,00 TL/m² arası değer tespit edilmesi gerektiği ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazlar yakın bölgede bulunan ve aynı kamulaştırma planı içerisinde bulunan ... Mahallesi 1242 ada 14 parsel sayılı taşınmaz hakkında kamulaştırma bedel tespit ve tescil istemiyle Kahramanmaraş 3. Asliye Hukuk Mahkemesine 2016/823 Esas sayılı dosyasına kayden açılan davada taşınmaza eldeki dava ile aynı değerlendirme tarihi itibarıyla belirlenen 280,00 TL/m² bedelin tarafların istinaf yoluna başvurması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesinin 2017/1464 Esas, 2018/1223 Karar sayılı kararı ile uygun görülmesinin yine tarafların temyizi üzerine Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 2018/13040 Esas, 2019/17027 Karar sayılı onama kararı ile uygun görüldüğü ve kararın kesinleştiği ve bu kapsamda dava konusu taşınmaza dava tarihi itibarıyla 281,07 TL/m² bedel tespitinin uygun görüldüğü ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli kararı ve Anayasa Mahkemesinin 2016/9364 başvuru numaralı, 01.06.2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan kararı da göz önüne alınarak davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi isabetli olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
2.Davalılar ... ve ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
3. Davalılar ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalılar arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 ... maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki Kahramanmaraş ili, Dulkadiroğlu ilçesi, ... Mahallesi 1242 ada 82 parsel taşınmaza 2942 sayılı Kanun’un 11 ... maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare ve davalılardan ... ve ... vd.den peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.