"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/32 Esas, 2022/617 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili istemli dava sonunda verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davacı idare ve davalılar ... vd. vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu Ankara ili, Sincan ilçesi, ... Mahallesi eski 870 (yeni 1259 ada 29) parsel sayılı taşınmazın irtifak ve pilon yeri bedelinin tespiti ile irtifak hakkının tapuya tesis ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalılar ... vd vekili özetle; taşınmazdan iki ayrı hat geçtiğini, enerji nakil hattı geçirilmesine rıza göstermediklerini, müvekkillerinin taşınmazı kullanamadığını, taşınmazın imar planı içerisinde yer aldığını, hattın taş ve mermer madenleri/ruhsatları da olan çok büyük kısımdan geçtiğini, değer belirlenirken müvekkillerinin uğradığı zararın da dikkate alınması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... ve arkadaşları vekili cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Sincan Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.09.2013 tarihli ve 2011/157 Esas, 2013/269 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin 428.308,04 TL olarak tespiti ile acele kamulaştırma dosyasında bloke edilen bedelin mahsubu sonrası bloke edilen 38.303,66 TL bedelin mülkiyet ihtilafı bulunduğundan ilerde hak sahibi olacak kişiye ödenmesine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Sincan Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/157 Esas, 2013/269 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; değer hesap yönteminden, ihtilaflı bedelin üç aylık vadeli hesaba bloke edilmemesinden ve faiz hükmünden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Mahkemenin 20.08.2015 tarihli ve 2014/230 Esas, 2015/204 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin 3.283.905,33.TL olarak tespitine, acele kamulaştırma dosyasında bloke edilen bedelin mahsubu ile 2.893.900,97 TL bedele faiz işletilmesine ve bu bedelin mülkiyet ihtilafı nedeniyle üç aylık vadeli hesapta nemalandırılmasına karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 20.08.2015 tarihli ve 2014/230 Esas, 2015/204 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; birden fazla çelişkili rapor alındığı ve hükme esas alınan raporun inandırıcı görülmediğinden bahisle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
D.Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen 3. Karar
Mahkemenin 08.09.2020 tarihli ve 2017/166 Esas, 2020/145 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, 1.677.389.00 TL olarak tespitine, acele kamulaştırma dosyasında bloke edilen bedelin mahsubu ile 1.287.384,64 TL'ye faiz işletilmesine, fazla bloke edilen 1.606.516,33 TL'nin davacı idareye iadesine, üçer aylık vadeli hesaptaki bedelin davalılara ödenmesine hükmedilmiştir.
E. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin 08.09.2020 tarihli ve 2017/166 Esas, 2020/145 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; irtifak ve pilon yeri bedellerinin 50,84 TL/m² üzerinden hesap edilmesi ve dosyanın safahatına göre geriye dönük hükmedilen fark bedellere ilgili olduğu karar tarihine kadar yasal faiz işletilmesi gerektiğinden bahisle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
F.Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı yazılı kararı ile davanın kabulüne kamulaştırma bedelinin 1.934.466,72 TL olarak tespitine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu enerji nakil hattının işletme ruhsatlı sahanın dışında kaldığını, izinli alan faaliyetlerinin kısıtlanmadığını, mükerrer hesaplama yapıldığını, yapılan protokol gereği hattın tesis olduğunu, davalı tarafın protokol gereği bazı tedbirleri alarak işletme faaliyetine devam edebileceğini, yüksek bedel belirlendiğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2.Davalılar ... vd vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararda açık maddi hata olduğunu, aceledeki bedelin mahsubu ve önceki kararla ödenen 1.287.384,64 TL'nin mahsubu sonrası 257.077,72 TL eksik bloke söz konusu olduğunu, zira yargılama safahatında mülkiyet ihtilafı devam ettiği dönemde taraflarına kamulaştırma bedelinin ödenmediğini, mülkiyet ihtilafının çözümlenmesi akabinde 3. Kararla ödeme yapıldığını, fazla yattığı belirtilen 1.606.516,33 TL'nin de idareye iade edildiğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 4 üncü, 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerinin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre, acele kamulaştırma dosyasında bloke edilen miktar düşüldükten sonra ilk kararla 38.303,66 TL, 2. Karar ile 2.855.597,29 TL bloke edildiği, Mahkemenin 3. Kararına kadar davalı tarafa herhangi bir ödeme yapılmadığı, mülkiyet ihtilafının çözülmesi ve dava konusu taşınmazda hak sahibinin davalılar ... vd. olduğunun anlaşılması üzerine 3. karar ile davacı tarafa 1.287.384,00 TL ödenmesine karar verildiği, bu karar akabinde ödemenin yapıldığı fazla bloke olduğu belirtilen 1.606.516,33 TL'nin de davacı idareye iade olduğu, son bozma ilamı sonrasında 1.934.466,72 TL'ye hükmedilmiş ise de davacı idareye yapılan iade sonrasında, hükmedilen bedele göre hüküm kurulmadan önce eksik kalan 257.077,72 TL bloke ettrildikten sonra hüküm kurulması gerekirken bu eksiklik giderilmeden hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Davacı idare vekili ve davalılar ... vd. vekillerinin sair temyiz ititrazları incelenmeksizin Mahkeme kararının açıklanan sebeple BOZULMASINA,
Temyiz edenlerden peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
14.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.