"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/367 Esas, 2022/311 Karar
DAVA TARİHİ : 16.10.2014
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 ... Kanun'la değişik 2942 ... Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 ... Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, Sancaktepe ilçesi, Paşaköy Mahallesi 1045 ... taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; ... takdir raporundaki bedelin düşük olduğunu belirterek usulüne uygun oluşturulacak bilirkişi kurulu ile değer tespiti yapılmasını talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 24.11.2015 tarihli ve 2014/463 Esas, 2015458 Karar ... kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 24.11.2015 tarihli ve 2014/463 Esas, 2015458 Karar ... kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; aynı kamulaştırma kapsamında kalan ve aynı mahallede ve mevkiide bulunan 1042 parsel numaralı taşınmaza İstanbul Anadolu 15. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/300 Esas, 2013/293 Karar ... dosyasında değerlendirme tarihi 2012 yılı Nisan ayı itibarıyla 225,00-TL/m² birim fiyatının belirlendiği ve Dairemiz incelemesinden geçtiği anlaşıldığından, bu değere göre dava konusu taşınmazın m² değeri inandırıcı görülmemiş; yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; Yargıtay bozma ilamında 1000 TL/m² inandırıcı görülmediğinden karar bozulduğu halde bu metrekare değeri üzerinden tekrar hüküm kurulduğunu, uygun emsalin alınmadığını, raporun usule uygun olmadığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanunun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 ... Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 ... Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 ... Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 ... Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 ... Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 ... Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 437 nci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Mahkemece her ne kadar bozma ilamına uyulmuşsa da aşağıdaki paragraflarda gerekçesi açıklanacağı üzere bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiş ve hükmedilen bedel uygun görülmemiştir.
3. Aynı kamulaştırma kapsamında kalan ve aynı mahallede ve mevkiide bulunan 1042 parsel numaralı taşınmaza İstanbul Anadolu 15. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/300 Esas, 2013/293 Karar ... dosyasında değerlendirme tarihi 2012 yılı Nisan ayı itibarıyla 225,00 TL/m²; 1183 parsel numaralı taşınmaza İstanbul Anadolu 26. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/358 Esas, 2015/295 Karar ... dosyasında 2014 yılı Ekim ayı itibarıyla 450,00TL/m², 142 parsel ... taşınmaza 2014 yılı Nisan ayı itibarıyla 330,00TL/m² birim fiyatının belirlendiği ve bu bedellerin Dairemiz incelemesinden geçerek onandığı anlaşıldığından bu değerlere göre dava konusu taşınmazın m² değeri inandırıcı görülmemiştir.
4. 2942 ... Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine göre arsa niteliğindeki taşınmazlara değer biçilirken kamulaştırma gününden önceki özel amacı olmayan satışların emsal olarak alınması gerekir. Oysa hükme esas alınan bilirkişi kurulunca emsal olarak kabul edilen taşınmaz bedeli kamulaştırma sonucu oluşan bedel olup, değerlendirmede emsal olarak esas alınamaz. Bozma sonrası alınan birinci ve ikinci bilirkişi kurulu raporlarında emsal incelemesi yapılarak birbirleri ile ve daha önce Dairemiz denetiminden geçen dosyalarla uyumlu şekilde 500,00 TL/m² birim bedeli belirlendiği gözetildiğinde bu bedel üzerinden değer biçilmesi gerekirken daha yüksek metrekare birim değeri üzerinden hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin temyiz itirazının kabulü ile mahkeme kararının BOZULMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
12.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.