"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/146 Esas, 2022/363 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasında görülen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare ve davalılar ... vd. vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Sinop ili, ... İlçesi, Belören Köyü 109 ada 42 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; kamulaştırma bedelinin yöntemine uygun olarak tespit edilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 01.02.2016 tarihli ve 2015/516 Esas, 2016/38 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 01.02.2016 tarihli ve 2015/516 Esas, 2016/38 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucunda; dava konusu taşınmazın arsa vasfında olduğu anlaşıldığından emsal karşılaştırması yapılarak bedelinin belirlenmesi gerektiğinden Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın arsa kabulünün hatalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir
2. Davalılar ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; belirlenen metrekare birim bedelinin düşük olduğunu, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/515 ve 2015/517 Esas sayılı dosyalarında dava konusu olan taşınmazlara 170,00 TL/m² değer biçildiğini ve bu bedelin Yargıtay denetiminden geçtiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesi ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa vasfındaki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsal karşılaştırması yapılarak adil ve hakkaniyete uygun olarak tespit edilen bedelin davalı tarafa ödenmesi yerindedir.
3. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalılar ... vd. vekilinin tüm, davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
4. Mahkemece verilen ilk kararı davalılardan ... ve ...’ın temyiz etmediği anlaşıldığından, davacı idare yararına usuli kazanılmış hak ihlal edilerek adı geçen davalılar yönünden fazla bedele hükmedilmesi bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalılar ... vd. vekilinin tüm, davacı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 1 inci ve 3 üncü bentlerinde geçen "1.188.382,35" sayısı ile 1 inci bendinde geçen "790.762,73" sayısının hükümden çıkartılmasına, yerlerine sırasıyla "1.155.433,91" ve "757.814,29" sayılarının yazılmasına ve gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 1 inci bendinin sonuna gelmek üzere "Davacı idare tarafından fazla bloke edilen 32.948,44 TL'nin bankadan çekilmişse çekildiği tarihe kadar işlemiş nemaları ile davalılar ... ve ...'dan alınarak davacıya verilmesine, çekilmemişse işlemiş nemaları ile iadesine" cümlesi yazılmak suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı ... vd.den peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,
09.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.