"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/9 Esas, 2023/6 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. İstanbul Anadolu 31. Asliye Hukuk Mahkemesinin 16.11.2022 Tarihli 2022/681 Esas 2022/534 Karar Sayılı Kararı
Muris ...'a ait nüfus kayıt örneğinin incelenmesinde son yerleşim yerinin Braunschweig/Almanya Federal Cumhuriyeti olduğu, Türkiye'de yerleşim adresi bulunmadığı, dava konusu Kartal 13. Noterliği'nin 04.04.2013 Tarih ve 5752 yevmiye numaralı vasiyetnamesi içeriğinde murisin açık bir şekilde taşınmaz nitelendirmesi yapmaksızın tüm taşınmazlarını vasiyete konu ettiği, takbis mal varlığı araştırmasında ise aktif taşınmazlarının Erzincan-Refahiye'de olduğu, mahkeme yetki sınırları içinde muris adına kayıtlı taşınmaz olmadığı anlaşılmış olup 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 11 inci maddesi ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunu'nun ( 5718 sayılı Kanun) 43 üncü maddesi uyarınca yetkili mahkemenin Refahiye Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Refahiye Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.01.2023 Tarihli ve 2023/9 Esas, 2023/6 Karar Sayılı Kararı
Muris ...'ın son yerleşim yeri adresinin ... Mahallesi, ... Sokak, ... Apartmanı, Blok No: 15 İç kapı No: 10 Kartal/İstanbul olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 560 ncı maddesi ve devamı maddeleri uyarınca vasiyetnamenin iptali, mümkün olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Kanunu’nun 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un “Mirastan doğan davalarda yetki” başlıklı 11 inci maddesinin birinci fıkrasının a bendi şöyledir:
"Aşağıdaki davalarda, ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir:
a) Terekenin paylaşılmasına, yapılan paylaşma sözleşmesinin geçersizliğine, ölüme bağlı tasarrufların iptali ve tenkisine, miras sebebiyle istihkaka ilişkin davalar ile mirasçılar arasında terekenin yönetiminden kaynaklanan davalar."
3.4721 sayılı Kanun'un "Tenkis Davası " başlıklı 560 ıncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
" Saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, mirasbırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebilirler."
4. 5718 sayılı Kanun’un "Türklerin kişi hâllerine ilişkin davalar" başlıklı 41 inci maddesi şöyledir:
"Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye’de yer itibariyle yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yer, Türkiye’de sâkin değilse Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görülür."
C. Değerlendirme
1. 6100 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinde mirastan doğan davalarda yetki; ölen kişinin son yerleşim
yeri mahkemesi kesin yetkili mahkeme olarak düzenlenmiştir.
2.Dosya kapsamında yapılan incelemeye göre müteveffanın ölmeden önceki yerleşim yeri adresinin Kartal /İstanbul olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın İstanbul Anadolu 31. Asliye Hukuk Mahkemesince çözümlenmesi gerekmektedir.
III.KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İstanbul Anadolu 31. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
18.09.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.