"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2023/41 Esas, 2023/45 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Çorum Tüketici Mahkemesinin 22.11.2022 Tarihli ve 2022/108 Esas, 2022/304 Karar Sayılı Kararı
Davacı tüketicinin ikametgah adresinin Küçükçekmece olduğu, haksız fiilin işlendiği yer ise Cumhuriyet savcılığının tespitinde suça konu paranın Bakırköy'den çekildiği, davacıya ait banka hesabının da Küçükçekmece olduğunun bildirildiği, davalı vekili yetki itirazında bulunurken davalının ikametgahı mahkemesi olan Çağlayan Mahkemelerinin yetkili olduğunu savunduğu gerekçesiyle davalının yetki itirazı doğrultusunda mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
B. İstanbul 10. Tüketici Mahkemesinin 31.01.2023 Tarihli ve 2023/41 Esas, 2023/45 Karar Sayılı Kararı
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 6 ncı maddesine göre genel olarak yetkili mahkeme davalı ikametgahı yargı çevresinde bulunan mahkemeler olduğu, yine 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un (6502 sayılı Kanun)73 üncü maddesinin beşinci fıkrasına göre tüketicinin yerleşim yerinde de dava açılabileceği, tüketici taraf olan davacının Uyap sisteminden alınan kaydında yurt içi ikametgah adresinin Çorum ili olduğu, davacı tüketicinin Çorum Tüketici Mahkemelerinin yargı çevresinde olduğu, bu durumda davacının seçimlik hakkını kullanarak davayı yerleşim yerinde bulunan mahkemede açtığı, davaya konu edilen işlemin davacı Çorum'daki yerleşim yerinde iken gerçekleştiğinin iddia edildiği, akabinde davaya konu bankacılık işlemi nedeniyle Çorum ilinde suç duyurunda bulunulduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, tazminat istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ncı maddesi şöyledir:
" Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir."
3. 6100 sayılı Kanun’un “Haksız fiilden ... davalarda yetki” başlıklı 16 ncı maddesi şöyledir: "Haksız fiilden ... davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir."
4.6100 sayılı Kanun'un "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19 uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve
dördüncü fıkrası şöyledir:
"(2)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz."
"(3)Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir."
"(4)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir."
5.6502 sayılı Kanun’un 73 üncü maddesinin beşinci fıkrası şöyledir:
“Tüketici davaları, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabilir.”
C. Değerlendirme
1. Dosya kapsamından, uyuşmazlık taraflar arasındaki davada yetki konusunda özel bir düzenleme bulunmadığı anlaşıldığından yetkili mahkeme genel yetki kuralı gereği davalının yerleşim yeri mahkemesidir. Bu yetki kuralı kesin olmadığından 6100 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik itirazında bulunulmaz ise davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir ve mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilemez.
2. 6502 sayılı Kanun'un 73 üncü maddesinin beşinci fıkrasında tüketici davalarının, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabileceği belirtilmişse de bu kural 6100 sayılı Kanun'un yetkiye ilişkin kurallarının yanında bir ek yetki kuralıdır.
3. Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme ... davalılara geçer.
4. Somut olayda, yerleşim yeri Küçükçekmece/İstanbul olan davacının davayı, yetkisiz Çorum Tüketici Mahkemesinde açtığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca seçme ... davalıya geçmiş ve davalı vekilince de süresinde ve usulüne uygun olarak İstanbul Mahkemelerinin yetkili olduğuna ilişkin itirazında bulunduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın İstanbul 10. Tüketici Mahkemesince çözümlenmesi gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İstanbul 10. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
25.09.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.