"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2022/1196 Esas, 2023/159 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Sincan 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.10.2012 Tarihli ve 2009/125 Esas, 2012/221 Karar Sayılı Kararı
Davacının davalı yüklenici koperatife ait bağımsız bölümün tapusunun iptali ile adına tescilini bu mümkün olmadığı takdirde dairenin rayiç değerinin tahsili talep ettiği, dava tarihinden sonra Sincan Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 17.06.2009 tarihli 2008/174 Esas 2009/94 Karar sayılı karar ile davalı kooperatifin iflasına karar verildiği ve iflas kararının kesinleşmesini müteakip tasfiyenin Sincan İflas Müdürlüğünde açılıp ikinci alacaklılar toplantısının yapıldığının anlaşıldığı, bu durumda iflas kararının kesinleşmesini müteakip davalı hakkında yürütülen davanın, sıra cetveline kayıt kabul davasına dönüştüğü, bu davanın iflas kararının verildiği yer Asliye Ticaret mahkemesinde görülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Kararın davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 12.01.2015 tarihli ve 2014/4791 Esas, 2015/39 Karar sayılı kararı ile; "İİK'nın 194. maddesine göre, iflasın açılması ile kural olarak müflisin taraf olduğu hukuk davaları durur ve ancak alacaklıların ikinci toplanmasından on gün sonra devam olunabilir. İkinci alacaklılar toplantısında dava konusu alacağın masaya kabul edilmemesi halinde davaya kayıt kabul davası olarak devam edilerek bir karar verilir. Bu durumda alacak davası kanun gereğince kayıt kabul davasına dönüştüğünden davaya devam edilerek bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yön gözetilmeden yazılı gerekçe ile görevsizlik nedeniyle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır." gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Ankara Batı 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.09.2022 Tarihli ve 2015/173 Esas, 2022/446 Karar Sayılı Kararı
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunca 12.11.2021 tarihinde yapılan toplantıda, kooperatiflerin/yapı kooperatiflerinin tacir sayılacağı yönünde karar verildiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
C. Ankara Batı Asliye Ticaret Mahkemesinin 07.02.2023 Tarihli ve 2022/1196 Esas, 2023/159 Karar Sayılı Kararı
Söz konusu görevsizlik kararına tek başına dayanak teşkil eden Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının dosyaya uygulanma imkanı bulunmadığını, zira davacı yanın tacir olmadığı gibi davalılardan kooperatif haricindeki davalıların da tacir olmadığı, yalnızca davalı kooperatifin tacir olmasının davayı ticari dava olarak nitelendirmek için yeterli olmadığı, söz konusu karar içeriğinden her yapı kooperatifi kelimesi geçen dosyanın Asliye Ticaret Mahkemelerinde görülmesi gerektiği anlamı çıkmadığı, ayrıca ticari dava olup olmadığı hususun tartışılması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa tazminat istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un “İnceleme usulü ve sonucu” başlıklı 23 üncü maddesinin ikinci fıkrası şöyledir:
“Bölge adliye mahkemesince veya Yargıtayca verilen yargı yeri belirlenmesi ile kanun yolu incelemesi sonucunda kesinleşen göreve veya yetkiye ilişkin kararlar, davaya ondan sonra bakacak mahkemeyi bağlar.”
C. Değerlendirme
Dosya kapsamından, Sincan 2. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen görevsizlik kararının Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 12.01.2015 tarihli ve 2014/4791 Esas, 2015/39 Karar sayılı kararı ile uyuşmazlığın esası incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verildiği, Ankara Batı 2. Asliye Mahkemesince bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edildiği, ancak daha sonrasında tekrar görevsizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda davaya bakma görevinin Asliye Hukuk Mahkemesine ait olduğu özel dairenin kabulündedir. Özel Dairenin onama ve bozma kararının mahkemeleri bağlayıcılığı özelliği vardır. O halde uyuşmazlığın Ankara Batı 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Ankara Batı 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
25.09.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.