"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1720 Esas, 2023/100 Karar
KARAR : Esastan ret/Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/182 Esas, 2021/162 Karar
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ve davalılar ... vd. vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun davalılar yönünden esastan reddine, davacı idare yönünden kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu İstanbul ili, Arnavutköy ilçesi, ... Mahallesi sınırlarında bulunan 613 parsel sayılı davalılara ait taşınmazın davacı ... tarafından kamulaştırıldığını, kıymet takdir komisyonu tarafından belirlenen kamulaştırma bedelinin 12.12.1995 tarihinde ... Bankası Çatalca Şubesine bloke edildiğini, Kadıköy 4.Noterliğinin 12.04.1996 tarihli ve 24204 - 24205 yevmiye nolu noter tebligatlarının gönderildiğini, ancak tapu kayıt malikleri ferağ işlemi yaptırmadığından taşınmazın davacı idare adına tescilinin mümkün olmadığını ileri sürerek söz konusu taşınmazın her türlü takyidattan arındırılmış olarak davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; aradan uzun yıllar geçtiği için davalıların hangi taşınmazların "kamulaştırıldığını hatırlayamadıklarını, 1994-1996 yıllarında bazı parseller için bedel attırımı davası açılması konusunda avukata vekâlet verildiğini davalıların hatırladığını, ancak parsel numarasını hatırlamadıklarını, geçen süre içinde davalıların ferağ vermeye davet edilmediklerini davanın reddine karar verilmesini, mahkeme aksi kanaatte ise davalılar aleyhine vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmemesini talep etmiştir.
2. Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava açılmadan öne tescil talebinde bulunulmuş olsaydı müvekkillerinin bir itirazlarının olamayacağını, müvekkillerin murislerinin ne işlem yaptıklarını dahi açılan bu dava ile öğrenmiş bulunduklarını, davacı idare tarafından kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescilinin yapılmasına itirazlarının bulunmadığını, davanın açılmasına müvekkiller sebebiyet vermediğinden yargılama gideri ile avukatlık ücretine müvekkiller yönünden hükmedilmemesini, davalı idare üzerinde bırakılmasını istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, 613 parsel sayılı taşınmazın, davalılar murisleri ... ve Mehmet Aşarı (Özdemir) adına olan tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalılar ... vd. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; 2942 sayılı Kanun'un 17 nci maddesine (mülga) dayalı tescil davasında, Mahkemenin kararı ile davanın kabulüne karar verildiğini, ancak lehlerine vekâlet ücretine hükmedilmedildiğini, iş bu davanın kamulaştırma bedelinin tespiti davası olmayıp 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesine dayalı tescil davası olduğunu, 1990'lı yıllarda yapılan kamulaştırmalar sonrasında davalılar veya murisleri tarafından kamulaştırma bedellerini almış olmalarına ve aradan yıllar geçmiş olmasına karşın tapuda DSİ lehine ferağ verilmediğinden taşınmazın DSİ adına tescilinin mümkün olmadığını, dolayısıyla davanın açılmasına davalının sebebiyet verdiğini, davanın kabulüne karar verilmiş olması karşısında; idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken, aksi yönde davalı vekili lehine vekâlet ücretine hükmeder şekilde hüküm kurulmasının usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek mahkeme kararının düzeltilmesine, idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
2. Davalılar ... vd. vekili istinaf dilekçesinde özetle; Mahkemece davanın kabulüne karar verildiğini ama lehlerine vekâlet ücretine hükmedilmediğini, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 29 uncu maddesi gereğince yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılacağını 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 Sayılı Kanun) 323 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendine göre vekâlet ücretlerinin de yargılama giderleri arasında sayıldığını, bu nedenle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanacak vekâlet ücretinin davacı idareden alınıp taraflarına verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazın davacı idarece kamulaştırılması nedeniyle işbu davanın açıldığı, davalıların dava açılmadan önce tapuda ferağ verilmesi için davet edilmedikleri, ayrıca davalılardan ..., ... ... ve ...'nun vekilleri aracılığıyla ilk duruşmadan önce bir dilekçe ibraz ederek davayı kabul ettiklerini bildirdikleri, davalılardan ... ve ...'nun açıkça davanın kabul etmedikleri gibi tapudan ferağ da vermedikleri, bu duruma göre anılan davalılar aleyhine davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmolunması gerektiğinden düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar ... vd. vekilince temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vd. vekilince temyiz dilekçesinde özetle; kamulaştırma davalarında Anayasa Mahkemesi kararı gereği davacı idare lehine vekâlet ücreti hükmedilmesinin hatalı olduğunu, vekil ile temsil edildiklerinden lehlerine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek ve resen belirlenecek sebeplerle kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun’un (mülga 24/4/2001 - 4650/21 md.) 17 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalılar ... vd. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalılar ... vd. den peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.