"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2029 Esas, 2023/305 Karar
KARAR : Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/503 Esas, 2021/356 Karar
Taraflar arasındaki 2942 ... Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 ... Kanun) mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare ve davalı ... vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince yalnızca davacı idare vekilinin başvurusu yönünden inceleme yapılarak, başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu İstanbul ili, Arnavutköy ilçesi, ... Mahallesi 914 parsel ... taşınmazın usulüne uygun olarak kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedelinin banka hesabına yatırılarak noter tebligatının yapıldığını, taşınmaz maliklerince müvekkili idare aleyhine Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1997/273 Esas, 1998/370 Karar ... dosyasında tezyidi bedel davası açıldığını ve hükmedilen bedelin müvekkili idarece ödendiğini, böylece kamulaştırma işleminin kesinleştiğini, buna karşılık davalı tarafça tapuda ferağ verilmediğini, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile müvekkili idare adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle müteveffa ...'ın yasal mirasçısı olan kızı ...'ın evde yatalak hasta olması ve pandemi sebebiyle noter temin edilemediğinden vekâletnamesinin hazır edilebilmesi için süre talep ettiğini, müvekkillerinin dava konusu taşınmazın yasal malikleri olduğunu, idarenin kamu yararı gözetmeyerek kamulaştırmayı yıllardır fiilen uygulamadığını, süresinde içinde açılmayan davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesini, dava konusu taşınmaz için her ne kadar kamulaştırma kararı alınmış olsa müvekkillerine herhangi bir kamulaştırma bedeli ödenmediğini, bu nedenle davanın reddi gerektiğini ileri sürmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın kabulüne karar verildiğini, ancak müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmediğini, müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesine gerekçe olarak gösterilen Yüksek Mahkeme kararlarının 2942 ... Kanun’un 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davalarına ilişkin olduğunu, oysa eldeki davanın 2942 ... Kanun’un mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescil davası olduğunu, davalı tarafın yıllar önce kamulaştırma bedelini almasına karşın müvekkili idare lehine ferağ vermediğini, dolayısıyla bu davanın açılmasına sebebiyet verdikleri, müvekkili idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin doğru olmadığını, tescil hükmünün her türlü takyidattan ari olarak kurulmamasının hükmün infazı aşamasında sıkıntı oluşturabileceğini ileri sürmüştür.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaz için her ne kadar kamulaştırma kararı alınmış olsa müvekkillerine herhangi bir kamulaştırma bedeli ödenmediğini, davacı idarenin kamulaştırma kararından yaklaşık 20 yıl sonra işbu davayı açtığını, ancak dosyaya ödemeye ilişkin makbuz sunamadığını, dosyaya sunulan noter ihtarnamesinin müvekkillerine ödeme yapıldığına dair bir kanıt oluşturmadığını, ilgili bankanın zamanaşımından dolayı dosyaya ödemeye ilişkin bir makbuz veya belge sunamamasının müvekkilinin kusur ve sorumluluğunda olmadığını, idarenin makbuz ibraz etme zorunluluğunun 2942 ... Kanun’un mülga 17 nci maddesinde belirtildiğini, bu nedenle davanın kabulüne karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verildiği, bu karara karşı davacı idare tarafından istinaf yoluna başvurulduğu, 2942 ... Kanun'a göre açılan tescil davalarında, davalıya yargılama giderinin yükletilmemesinin davalının cevap lahiyasında veya en geç ilk oturumda hazır bulunarak davayı kabul ettiğini beyan etmesi halinde mümkün olacağını, dosya içindeki belgelerden davalılara usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edildiğini, kendisini vekil ile temsil ettiren bir kısım davalıların dosyaya sundukları cevap dilekçesi ile davanın reddini talep ve beyan ettiklerini, bir kısım davalıların ise cevap dilekçesi sunmadıkları gibi kabul beyanı da vermediklerini, bu durumda davanın kabul edilmiş olması nedeniyle davacı idare lehine vekâlet ücreti takdir edilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile bir kısım davalı lehine vekâlet ücreti verilmiş olmasının doğru görülmediği gerekçesiyle davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiş; ayrıca davacı idarenin istinaf talebi kabul edildiği halde, müvekkili adına yaptığı istinaf başvurusu hakkında hiçbir hüküm ve ret gerekçesi belirtilmediğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak 2942 ... Kanun'un mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescili hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 ... Kanun'un mülga 17 nci maddesi ile 24.04.2001 tarihli 4650 ... Kanun’un 21 inci maddesi ile 2942 ... Kanun'a eklenen ana kanuna işlenemeyen geçici 1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dosyadaki bilgi ve belgelerden davalı ... vekilinin süresi içerisinde istinaf kanun yoluna başvurduğu, ancak istinaf talebinin değerlendirilmediği anlaşılmakla, davalı ... vekilinin istinaf başvuru dilekçesi doğrultusunda istinaf incelemesi yapılmaması bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA,
Davalı ...'dan peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde iadesine,
Dosyanın 6100 ... Kanun'un 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca karar veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.