"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/541 Esas, 2021/189 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tesciline ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucu, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Konya ili, Ilgın ilçesi, ... Mahallesi 28 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu taşınmazın gerçek bedelinin tespitini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 24.12.2015 tarihli ve 2014/617 Esas, 2015/728 Karar sayılı kararı ile kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalı tarafa derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline ve yol olarak terkinine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; hükme esas bilirkişi kurulunca emsal alınan taşınmazın imar parseli olduğu belirtildiği halde düzenleme ortaklık payı konusunda herhangi bir değerlendirme yapılmadığı, il ve ilçe merkezlerine olan mesafesi ve çevrelerinin gelişmişlik durumları ve dava konusu taşınmaza uzaklığı dikkate alındığında emsal incelemesi uygun olmadığı gibi, bilirkişi kurulunca emsal alınan taşınmazın, satışına ilişkin akit tabloları Tapu Müdürlüğünden istenilip, dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazın 2014 yılında, Arsa Metrekare Rayiç Bedeli Takdir Komisyonu tarafından resen belirlenen emlak vergisine esas olan m² değerleri ilgili Belediye Başkanlığı Emlak Müdürlüğünden getirtilip, dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihi itibarıyla; hükme esas alınan bilirkişi raporunda somut emsal kabul edilen taşınmazın ise bilirkişilerce değerlendirmeye esas alınan satış tarihi itibarıyla fiili imar uygulaması sonucu oluşan imar parselleri mi, yoksa imar planına dahil olmakla birlikte olduğu gibi bırakılan kadastro parselleri mi oldukları ilgili Belediye İmar Müdürlüğü ile Tapu Müdürlüğünden ayrı ayrı sorulup, alınacak cevaplara göre bilirkişi kurulu raporu denetlenmeden eksik inceleme ile karar verildiği, 2014 yılı itibari ile taşınmaz üzerinde bulunan ağaçların yaş ve cinslerine göre, maktu değerlerini gösterir resmi veriler İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden getirtilip, rapor denetlenmeden eksik inceleme ile ağaç bedeline hükmedilmesi, gerekçeli karar başlığının davalılar kısmında davalı ... yerine dava dışı Necati Gürel isimli şahsın isminin yazılması ve 7139 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kanun'un 10/8 fıkrası gereğince, bozma sonrası bankaya hak sahibi adına yatırılacak bedelde artış olması halinde bu kısım için; 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilamı gereğince inceleme ve işlem yapılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; bozma öncesi lehine vekâlet ücretine hükmedildiğinin gözetilmemesinin hatalı olduğunu, davaya konu taşınmazın birim m² fiyatının yüksek belirlendiğini, bilirkişi raporlarına itirazlarının karşılanmadığını ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; kamulaştırma bedelinin düşük hesap edildiğini, Yargıtay bozma ilamı gerekçeleri nazara alınmadan eksik ve hatalı bilirkişi raporunun kabul edildiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un 10 uncu ve 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla taraf vekillerinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
3. Mahkemece verilen ilk kararın bozma ile ortadan kalktığı gözetilmeksizin tescil hususunda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi doğru görülmemiştir.
4.Kamulaştırma bedelinin ilk kararla hükmedilen kısmı için ilk karar tarihine kadar, son kararda belirlenen fark bedele ise son karar tarihine kadar faiz işletilmesi gerekirken faize ilişkin karar verilmemesi bozmayı gerektirmiştir.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 Kanun'un geçici 3 üncü maddesi gereği yürürlükte bulunan 1086 sayılı Kanun’un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı idare vekili ile davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile gerekçeli kararın hüküm fıkrasının 1 inci bendinin hükümden çıkartılmasına, yerine ''Konya ili, Ilgın ilçesi, Camiatik Mahallesi, 28 ada 1 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişisinin 07.09.2015 tarihli raporu ekindeki krokide B harfi ile gösterilen 178,06 m²lik kısmın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile Karayolları Genel Müdürlüğü adına tapuya kayıt ve tesciline, yol olarak terkinine'' ibaresinin yazılması, hüküm fıkrasına ayrı bir bent olarak "Tespit edilen 54. 346,20 TL Kamulaştırma bedelinin ilk kararla ödenmesine karar verilen 21.929,75 TL'sine dava tarihinden dört ay sonrası olan 18.04.2017 tarihinden itibaren ilk karar tarihi olan 24.12.2015 tarihine kadar, bakiye 32.416,45 TL'sine ise 18.04.2017 tarihinden son karar tarihi olan 11.03.2021 tarihine kadar yasal faiz işletilmesine, davacıdan alınarak davalılara verilmesine" yazılması suretiyle mahkeme kararının DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalılardan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
10.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.