"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2023/172 Esas, 2023/303 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Antalya 3. Tüketici Mahkemesinin 23.03.2023 Tarihli ve 2022/518 Esas, 2023/124 Karar Sayılı Kararı
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 6 ncı maddesi uyarınca genel yetkili mahkemenin davalının davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğu, dolayısıyla davalının yerleşim adresinin Antalya olmadığı, icra takibinin yapıldığı yerin ise İzmir 26 ncı İcra Müdürlüğü olduğu, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (2004 sayılı Kanun) 50 nci maddesi uyarınca takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesinin yetkili olduğu, icra takibinin Antalya'da yapılmadığı için 2004 sayılı Kanun yönünden de Antalya Mahkemelerinin yetkili olmadığı gibi davacının ikamet adresinin de Antalya olmadığı, davalı vekilinin 05.01.2023 tarihli dilekçesi ile yetkisizlik itirazında bulunarak dosyanın yetkili mahkemeye gönderilmesini talep ettiği gerekçeleriyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. İzmir 2. Tüketici Mahkemesinin 04.04.2023 Tarihli ve 2023/172 Esas, 2023/303 Karar Sayılı Kararı
Davacının ikametgahının Antalyada bulunması nedeniyle yetkili yerin Antalya olduğu, mahkemenin davacının ikametgahının bulunduğu yer mahkemesi olmadığı gibi 6100 sayılı Kanun'un yetkiye ilişkin diğer hükümleri çerçevesinde yetkili mahkeme de olmadığı gerekçesiyle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6502 sayılı Kanun’un 73 üncü maddesinin beşinci fıkrası şöyledir:
“Tüketici davaları, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabilir.”
3. 6100 sayılı Kanun’un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”
C. Değerlendirme
1. Bir davada, birden fazla yetkili mahkeme bulunması halinde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, yetkisiz bir mahkemede dava açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir. Yetki itirazının dinlenebilmesi için, davalı itirazında yetkili mahkemenin gösterilmesi zorunludur. Davacı, genel ve özel yetki kurallarına göre, kendisine verilen seçimlik hakkını yasaya uygun kullanmaz ise seçim hakkı davalıya geçer. Seçim hakkı kullanılırsa davalının bildirdiği yetkili mahkemeye dosyanın gönderilmesine karar verilir. Yetkisizlik kararında, yetki itirazında bildirilmemiş olan mahkemenin yetkili olduğuna karar verilemez.
2. Somut olayda davacının ikamet adresinin Korkuteli/Antalya olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısı ile davacının birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada, yetkisiz Antalya 3. Tüketici Mahkemelerinde davacının dava açtığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca seçme hakkı davalıya geçmiş ve davalı tarafça da süresinde ve usulüne uygun olarak İzmir Mahkemelerinin yetkili olduğuna ilişkin itirazında bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın İzmir 2. Tüketici Mahkemesinde görülerek sonuçlandırılması gerekir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İzmir 2. Tüketici Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
25.09.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.