"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1082 Esas, 2023/769 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gölbaşı(...) 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/81 Esas, 2021/626 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsiline ilişkin davada yapılan yargılama sonucunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; ... ili, Gölbaşı ilçesi, ... Mahallesi 112219 ada 1 parsel sayılı taşınmazın enerji koruma kuşağında olduğunu ve yüksek gerilim hattı geçirilmek suretiyle, tamamının fiilen kullanılamaz hale getirildiğini bu nedenle taşınmaz bedelinin tahsilini talep etmiştir .
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; görev, yetki, husumet ve zamanaşımı itirazında bulunduklarını, kamulaştırma işlemlerinin yapıldığı 1970'li yıllarda tescil harici alan olduğundan kamulaştırma planında dosya numarası almadığını, bedel ödemesi yapılmadığını, zararın belediyece yapılmış parselasyon işlemi ile oluştuğunu, kamulaştırma işlemlerinin tamamlanmış olduğunu, konut alanı olarak değerlendirilmesinde teşekkülleri açısından bir sakınca bulunmadığını, uzlaşma başvurusunun bulunmadığını, yeni imar planlarının bekletici mesele yapılması gerektiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kamulaştırma işlemlerinin tamamlandığını, ilgili yönetmelik kapsamında emniyet mesafeleri korunarak yapılaşmanın mümkün olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosyada mevcut ... Büyükşehir Belediye Başkanlığının cevabi yazısına göre, dava konusu taşınmazın ... Büyükşehir Belediye Başkanlığının 09.08.2018 tarihli ve 1289 sayılı kararı ile onaylanan ve itirazlara ilişkin Büyükşehir Belediye Meclisinin 11.01.2019 tarihli ve 58 sayılı kararı ile son şeklini alan imar planı değişikliği kapsamında “Enerji Nakil Hattı Koruma Kuşağı” kullanımına isabet ettiğinin bildirilmiş olduğu, taşınmazın imar uygulaması sonucunda oluşan Kamu Ortaklık Payı parseli olduğu ve davacının payını kök Taşpınar Mahallesi 2159 parsel sayılı taşınmaz maliki olan ve imarla dava konusu taşınmaza payı şuyulandırılan Mehmet Maktavlı isimli dava dışı şahıstan satın aldığı, bu parsel ile dava konusu taşınmaz konumsal olarak aynı yerde bulunmadığı, dosyada mevcut 1975 yılı hava fotoğraflarına göre hem dava konusu parselden hem de kök parselden enerji nakil hatlarının geçirilerek taşınmazlara fiilen el atıldığı, davacının payını satın aldığı kök parsel malikine kamulaştırma tebligatının yapıldığına ve bedel ödemesine ilişkin bir belge sunulmadığı bu nedenle, taşınmazın yürürlükteki imar planında enerji nakil hattı koruma kuşağında bulunduğu da gözetildiğinde davacının taşınmaz bedelini talep etme hakkı bulunduğu gibi mahsup edilecek bir ödeme de bulunmadığı anlaşıldığından arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza emsal mukayesesi yapılmak suretiyle değer biçilmesinde metrekare değeri yönünden Dairemizden ve Yargıtay denetiminden geçen paydaş davalarında Mart 2018 itibarıyla 675,00 TL m², Aralık 2019 itibarıyla 900,00 TL m² değer biçildiği de gözetildiğinde iş bu dosyada dava konusu taşınmaza 2021 Şubat ayı itibarıyla biçilen değerin uygun olduğu da gözetildiğinde davacının payı karşılığı bedele hükmedilmesinde, davacıya ait payın tapu kaydının iptali ile davalı idare adına tesciline karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını tekrar ederek, taşınmazın bulunduğu bölgede kentsel gelişme bölgesi 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı 1/1000 ölçekli uygulama imar planıın iptal talebiyle dava açıldığını, davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tapu maliki ile davalı idare arasında kamulaştırmasız el atılan taşınmazın değerinin biçilmesi ve bedelinin tahsili hususundadır
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 Sayılı Kanun) 11 inci ve Geçici 6 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsallerin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde, aynı taşınmaza ilişkin Dairemiz denetiminden geçen dosyalar dikkate alındığında bir isabetsizlik görülmediği gibi, taşınmazın imar planında ''Enerji Nakil Hattı Koruma Kuşağı'' olarak özgülenmiş olması nedeniyle mülkiyet bedelinin davalı idareden tahsili de doğrudur.
3. Dava konusu taşınmazın bulunduğu alana ilişkin olarak 1970'li yıllarda yapılan kamulaştırma işlemleri sırasında, tescil harici alanda bulunduğu gerekçesiyle kamulaştırma planında taşınmaza dosya numarası verilmediği ve kamulaştırma bedeli ödenmediği, kök parsele ilişkin olarak da herhangi bir bilginin bulunmadığının davalı idarece bildirilmiş olması karşısında, taşınmazın kamulaştırıldığına dair temyiz itirazı yerinde görülmemiştir.
4. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.