"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2291 Esas, 2023/409 Karar
KARAR : Düzeltilerek esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/364 Esas, 2022/331 Karar
Taraflar arasındaki 4650 ... Kanun'la değişik 2942 ... Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 ... Kanun) 10 uncu maddesine dayanan muhdesat bedelinin tespiti ve muhdesatın davacı idareye aidiyeti davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince taraf vekillerinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, Pendik ilçesi, ... Mahallesinde bulunan 1250 parsel, Şenyol Sokak, No.31 (Yayalar 1250 hissedarı) adresinde bulunan bina ve ağaçlar 17.10.2018 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli Kavakpınar Mahallesi ve Çevresi Uygulama İmar Planı kapsamında yol ve dere hattından kaldığını dava konusu binanın ve ağaçların bedelinin tespitine ve tahliyesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı ...'un dava konusu arsanın ve üzerindeki üç katlı gayrimenkulün maliki olduğunu, binanın 254 m² arsa üzerinde olduğunu, açılan davada sadece binanın enkaz bedeli hususunda açılmış olduğunu ve arsanın kamulaştırılması hususunda bir talep bulunmadığını, davacı tarafça binanın ve ağaçların kamulaştırılması için dava açıldığını ve imar izninden mahrum bir arsanın müvekkilinin mülkiyet hakkını ortadan kaldıracağını, ... takdir bedelinin çok düşük olduğunu, davanın reddi gerektiğini ileri sürmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne muhdesat bedelinin tespiti ile bedelin davalıya ödenmesine, muhdesatın davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın sadece 1250 parsel ... taşınmaz üzerindeki bina ve ağaçların muhdesat kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkin olduğunu, hatalı olarak tapu iptaline de karar verildiğini, kamulaştırma bedel tespiti davası maktu harca tabi iken nispi harca hükmedildiğini, tavzih taleplerinin de reddine karar verildiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın sadece 1250 parsel ... taşınmaz üzerindeki bina ve ağaçların muhdesat kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkin olduğunu, müvekkili aleyhine tapu iptaline karar verildiğini, tavzih talebinin kabulü gerektiğini ileri sürümüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarihli ve sayısı belirtilen kararı ile muhdesat kamulaştırma bedellerinin tespitine ilişkin davada Mahkemece yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de davanın sadece 1250 parsel ... taşınmaz üzerindeki bina ve ağaçların muhdesat kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkin olduğu gözetilerek, taşınmazın üzerinde bulunan muhdesatların (binanın yapıların ve ağaçların) kamulaştırma nedeniyle davacı idareye aidiyetinin tespiti ile yetinilmesi gerekirken tapu iptali ile idare lehine tescil kararı verilmesi ve 2942 ... Kanun'un 10 ve devamı maddelerine dayanan bedel tespiti davası maktu karar ve ilam harcına tabi olduğu gözetilmeksizin nispi harca hükmedilmiş olması, kamu düzenine de aykırı olup doğru görülmediğinden 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin iki numaralı alt bendi uyarınca hüküm düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kamulaştırma bedelinin eksik ve hatalı belirlendiğini, emsal incelemesinin doğru yapılmadığını, bedelin düşük belirlendiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı arasındaki, muhdesatın davacı idareye aidiyeti ile muhtesat bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 ... Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. İmar planında kısmen yol, kısmen de dere hattında kalan yapıya, 2942 ... Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek, ağaçlara ise yaş, cins ve sayısına göre maktuen değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usûl ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.