"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/224 Esas, 2023/65 Karar
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı idareler vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Ankara ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 1673 ada 50 parsel sayılı taşınmaza yol ve park yapılması suretiyle fiilen el atıldığından bedelinin davalı idarelerden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın 27.03.1973 tarihinde istimlak alanı olarak ayrıldığını, el atmanın söz konusu olmadığını, davanın idari yargıda görülmesi gerektiğini, taşınmazın bedelsiz olarak terkin edilmesi gerektiğini, husumetin ilçe belediyesine ait olduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; idari yargının görevli olduğunu, uzlaşma usulünün uygulanması gerektiğini, husumetin idarelerine düşmediğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 10.03.2021 tarihli ve 2018/381 Esas, 2021/203 Karar sayılı kararı ile davanın tüm davalılar yönünden kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, davalı idareler vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; bozma öncesi dava konusu taşınmazın m² birim bedeli 910,00 TL olarak tespit edilmiş olup, Dairemizce mahkemece tespit edilen bedelde bir isabetsizlik görülmeyerek dava konusu taşınmazın 758 m²lik kısmındaki el atmadan davalı ... Belediye Başkanlığı'nın sorumlu tutulması gerektiğinden bahisle hükmün taraf vekillerinin temyizi üzerine bozulduğu ve bu nedenle metrekare birim fiyatı hususunda davalı idareler lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu anlaşıldığından, davalı idareler lehine oluşan usuli kazanılmış hak dikkate alınmaksızın, bozma sonrası 1.450,00 TL m² birim fiyatı üzerinden hesaplama yapılmak suretiyle fazla bedel tespiti ve davalı ... Belediye Başkanlığı'nın sorumlu olduğu kısımın yüzölçümü 758 m² olduğu halde, 780 m² olarak kabulü ile karar verilmesi hatalı olduğu gerekçeleriyle, davalı idareler vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararı ile bozma ilamına uyularak yapılan inceleme sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idareler vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili temyiz dilekçesinde özetle; husumetin kendilerine düşmediğini, bir kısım hissedarların paylarının ... Belediye Başkanlığı tarafından kamulaştırıldığını ve hisselerin ilçe belediyesine devredildiğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın düzenleme ortaklık payı fazlası alan olduğunu, sorumluluğun Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığına ait olduğunu, zamanaşımı itirazlarının olduğunu ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tapu maliki ile davalı idareler arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmazın değerinin biçilmesi ve bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanunun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılama hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı da gözetilerek davalı idareler vekillerinin aşağıdaki paragraflar kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3. Dava konusu taşınmazın 758,00 m²lik bölümüne ilişkin olarak, davacı payının iptali ile yol olarak terkinine, 912,00 m²lik bölümüne ilişkin olarak ise davacı payının iptali ile davalı ... Belediye Başkanlığı adına tesciline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde, bozma öncesi taşınmazdaki davacı payının terkinine karar verildiği ve bozmaya konu edilmemesi nedeniyle kesinleşmesinden dolayı bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı idareler vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı idareler vekillerinin Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile Mahkeme kararının hüküm fıkrasının; (4) numaralı bendinin çıkartılmasına, yerine “Dava konusu Ankara ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 1673 ada 50 parsel sayılı taşınmazın 758,00 m²lik kısmında davacı hissesinin iptali ile yol olarak terkinine, 912,00 m²lik kısmındaki davacı hissesinin iptali ile davalı ... Belediye Başkanlığı adına tapuya tesciline” cümlesinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı idarelerden peşin alınan temyiz harçlarının istek hâlinde iadesine,
06.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.