"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/593 Esas, 2021/428 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın tapudan yol olarak terkinine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare ve bir kısım davalı vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
l. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Hatay ili, Samandağ ilçesi, ... Mahallesi 11591 parsel sayılı (eski 52 parselden ifrazlı) taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın tapu kaydının iptali ile yol olarak tapudan terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle; uzlaşma komisyonu tarafından belirlenen kamulaştırma bedelinin düşük olduğunu, taşınmazın gerçek değerinin keşfen mahkemece belirlenerek karar verilmesi gerektiğini beyan etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 15.03.2016 tarihli ve 2015/159 Esas, 2016/235 Karar sayılı karan ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen karanna karşı süresi içinde davacı idare ve bir kısım davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; dava konusu taşınmaz ile emsal olarak mukayeseye esas alman taşınmazın değerlendirme tarihi olan 2015 yılında Arsa Metrekare Rayiç Bedeli Takdir Komisyonu tarafından resen belirlenen emlak vergisine esas olan m² değerleri karşılaştırıldığında, emsalin rayiç değerinin 6,68 TL/m², taşınmazın rayiç değerinin ise 9,45 TL/m² olduğu gözetildiğinde yetersiz gerekçe ile eş değerde kabul edilmesi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmaz kadastral parsel olduğu halde, dava konusu taşınmazdan düzenleme ortaklık payı oranı düşülmek suretiyle değer biçilmesi nedeniyle raporun inandırıcı görülmediği, taşınmaz üzerinde bulunan ağaçların yaş ve cinslerine göre, maktu değerlerini gösterir resmi veriler Tarım ve Orman İlçe Müdürlüğünden getirtilip değer biçilmesi gerekirken davalıların ağaç enkazını aldığı ispatlanamadığından enkaz bedelinin düşülmeyeceği gözetilmeden %8 oranında enkaz bedeli düşülmek suretiyle eksik bedel tespiti hatalı olduğundan kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne tespit edilen kamulaştırma bedelinin davacı idareden tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararma karşı süresi içinde davacı idare ve bir kısım davalılar vekillerince temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; belirlenen kamulaştırma bedelinin fahiş olduğunu, rayiç bedelinin çok üzerinde olduğunu, bilirkişi raporunun denetime elverişli olmadığını ileri sürerek karann bozulmasını talep etmiştir.
2. Bir kısım davalılar ... vd. vekilinin temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın emsalin %40'ı değerinde sayılmasının hatalı olduğunu, belirlenen kamulaştırma bedelinin çok düşük olduğunu, kalan alanda değer kaybının düşük olduğunu, değer kaybının çok daha yüksek alınması gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Bir kısım davalılar ... vd. vekilinin temyiz dilekçesinde özetle; belirlenen kamulaştırma bedelinin çok düşük olduğunu, belirlenen kamulaştırma bedelinin gerçek zararı karşılamadığını, mülkiyet hakkının ihlal edildiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
4. Davalı Habip Akdeniz vekilinin temyiz dilekçesinde özetle; belirlenen kamulaştırma bedelinin gerçek değerinin çok altında olduğunu, emsal alınan taşınmaza göre dava konusu taşınmazın çok daha değerli olduğunu, taşınmazın turizm alanında olduğundan çok daha değerli olması gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası,
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen kararın, bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesin, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasına gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare ve bir kısım davalılar vekillerinin temyiz itirazları yerinde görülmediğinden ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, temyiz eden davalılardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
22.01.2024. tarihinde oy birliğiyle karar verildi.