"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/268 Esas, 2023/203 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Şanlıurfa 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.04.2023 Tarihli ve 2022/1742 Esas, 2023/399 Karar Sayılı Kararı
Menfi tespit ve istirdat davaları 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun (2004 sayılı Kanun) 72 nci maddesinde düzenlenmiş, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemeleri ile davalının yerleşim yeri mahkemeleri de yetkili kılınmış olup somut olayda ise davalı kurum tarafından başlatılmış herhangi bir icra takibi olmadığı gibi haksız fiilin gerçekleştiği yerin ... ili olduğu, davacı yanca ancak davalının yerleşim yeri olan ve kaçak tespit tutanaklarının tutulduğu yer mahkemesi olan Diyarbakır Asliye Hukuk Mahkemelerinde dava açılabileceği, davacı yan tarafından yetkisiz Şanlıurfa Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açıldığı, davalı yanın usulüne uygun şekilde yapmış olduğu yetki itirazında bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Diyarbakır 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 22.05.2023 Tarihli ve 2023/268 Esas, 2023/203 Karar Sayılı Kararı
Davalı tarafça cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunduğu ancak yetki itirazında yetkili mahkemeyi göstermediği, süresinden sonra sunmuş olduğu 04.04.2023 tarihli beyan dilekçesinde yetkili mahkemenin Diyarbakır Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu beyan ettiği, dolaysıyla davalının usulüne uygun yetki itirazında bulunmadığı, yetki itirazının usulüne uygun olmaması gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, davalı kurum tarafından tahakkuk ettirilen kaçak elektrik kullanımından kaynaklanan borçtan dolayı borçlu olunmadığının tespiti ile tahakkuk ettirilen kaçak elektrik cezasının iptali istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun’un “Genel yetkili mahkeme” başlıklı 6 ncı maddesi şöyledir:
" Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir."
3. 6100 sayılı Kanun'un "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19 uncu maddesinin ikinci, üçüncü ve
dördüncü fıkrası şöyledir:
"(2)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz."
"(3)Mahkeme, yetkisizlik kararında yetkili mahkemeyi de gösterir."
"(4)Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir."
4. 6100 sayılı Kanun'un "İleri sürülmesi ve incelenmesi" başlıklı 117 nci maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
" İlk itirazların hepsi cevap dilekçesinde ileri sürülmek zorundadır; aksi hâlde dinlenemez."
5. 6100 sayılı Kanun'un 116 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi ile 127 nci maddesinin birinci fıkrası.
C. Değerlendirme
Somut olayda, dava dilekçesinin davalı tarafa 10.10.2022 tarihinde tebliğ edildiği, davalı vekilince 24.10.2022 tarihli cevap dilekçesinde " yetki itirazında bulunuyoruz" talebinin ileri sürüldüğü ancak 6100 sayılı Kanun'un 19 uncu maddesinin 2 nci fıkrasına uygun olarak yetkili mahkemenin gösterilmediği, davalı vekilince 04.04.2023 tarihli yetki itirazı talebinin sunulması konulu dilekçede yetkili mahkemenin Diyarbakır Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunun belirtildiği dolayısıyla yukarıda anılan maddelere uygun ve süresinde yetki itirazında bulunulmadığı tespit edildiğinden bu durumda davanın ilk açıldığı mahkeme yetkili hale geleceğinden uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı yer mahkemesi olan Şanlıurfa 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası
gereğince Şanlıurfa 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
20.11.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.