"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/1206 Esas, 2023/498 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Bakırköy 4. Tüketici Mahkemesinin 06.07.2022 Tarihli ve 2022/103 Esas, 2022/249 Karar Sayılı Kararı
Bir mal veya hizmeti, kişisel ihtiyaçları dışında, belirli bir meslek icrası, belirli bir üretimde kullanma, yeniden satış, ticari olarak kullanma vs. gibi mesleki veya ticari amaçlarla satın alanların tüketici kabul edilmeyecekleri kuşkusuz olup davacı vekilinin 06.07.2022 tarihli duruşmada davacının dava konusu yeri yatırım amacıyla aldığını beyan ettiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
B. Bakırköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 14.03.2023 Tarihli ve 2022/396 Esas, 2023/116 Karar Sayılı Kararı
Davada Adi Yazılı Taşınmaz Satış Vaadi Sözleşmelerinin Feshi ve ödenen bedellerin iadesi istenmiş ise de , sözleşme konusu Yalova İlçesi 424 ada, 26 parsel sayılı 7 nolu meskenin davacı adına tapuda devrinin yapıldığı ve 7/3650 payının davacı adına tapuya tescil edildiği, sözleşmelerin feshi ve davacı tarafından davalıya ödenen bedellerin iadesine karar verilmesi halinde davacı adına tapuda kayıtlı payın da iptalinin gerekeceği, taşınmazın aynına ilişkin davalarda yetkili mahkemenin taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olup, taşınmaz Yalovada bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
C. Yalova 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) 16.05.2023 Tarihli ve 2023/1206 Esas, 2023/498 Karar Sayılı Kararı
Davanın taşınmazın aynına ilişkin olmadığı bu sebeple kesin yetkinin de söz konusu olmayacağı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, taraflar arasında düzenlenen devremülk sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespiti , mahkeme aksi kanaatte ise davacının cayma hakkını kullanmasıyla birlikte kurulduğu andan itibaren hüküm ifade etmeksizin sona erdiğinin tespiti ve verilen tüm bedellerin denkleştirici adalet ilkesi doğrultusunda hesaplanacak güncel değerinin davalı şirketten alınarak iade edilmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanun’un (634 sayılı Kanun) “Devre mülk hakkı” başlıklı 57 nci maddesi şöyledir:
“Mesken olarak kullanılmaya elverişli bir yapı veya bağımsız bölümün ortak maliklerinden her biri lehine bu yapı veya bağımsız bölümden yılın belli dönemlerinde istifade hakkı, müşterek mülkiyet payına bağlı bir irtifak hakkı olarak kurulabilir. Bu hakka devre mülk hakkı denir.”
3. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un(6502 sayılı Kanun) 3 üncü maddesinin k bendi şöyledir:
“ Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder."
4. 6100 sayılı Kanun’un 6 ncı, 10 uncu ve 115 inci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 89 uncu maddesi ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 50 nci maddesi
5. 6100 sayılı Kanun'un "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19 uncu maddesinin 4 üncü fıkrası
şöyledir.
" Yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında
bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hâle gelir."
C. Değerlendirme
1. Dosya kapsamından, uyuşmazlık taraflar arasında düzenlenen devremülk sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespiti , mahkeme aksi kanaatte ise davacının cayma hakkını kullanmasıyla birlikte kurulduğu andan itibaren hüküm ifade etmeksizin sona erdiğinin tespiti ve verilen tüm bedellerin denkleştirici adalet ilkesi doğrultusunda hesaplanacak güncel değerinin davalı şirketten alınarak iade edilmesi istemine ilişkine olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır.
2. Somut olayda, davacı vekili dava dilekçesinde, davacının 5 adet devremülk satın aldığını ve davacı vekili 06.07.2022 tarihli duruşmada da davacının dava konusu yeri yatırım amacıyla aldığını beyan ettiği dolayısıyla bu beyanı ile devremülkün yatırım amacıyla satın alındığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca davaya bakmaya Tüketici Mahkemesi değil genel mahkemeler görevlidir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu olmaz. Ayrıca da, kesin yetkinin bulunmadığı ve usulüne uygun süresinde bir yetki itirazı olmadığı tespit edilmekle de bu durumda davanın ilk açıldığı mahkeme yetkili hale geleceğinden uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı yer mahkemesi olan Bakırköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Bakırköy 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
20.11.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.